Welke zijn de niet vrijgegeven audits?
1. Ad hoc-audit van het project Herinrichting Leien Antwerpen fase 1, dd. 26 oktober 2010
Datum opvraging: 29 januari 2013
Wie? Kabinet Hilde Crevits, Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken
Datum eindbeslissing: 18 maart 2013
De audit gaat over de afwikkeling van de overheidsopdracht "herinrichting van het zuidelijk deel van de leien te Antwerpen die werd toegekend aan het studiebureau TV SWK-Technum". De beroepsinstantie volgde de beslissing van het kabinet om het document niet vrij te geven omdat het "ontegensprekelijk informatie van persoonlijke aard bevat [...], zijnde informatie die betrekking heeft op een beoordeling of een waardeoordeel of die de beschrijving van een gedrag bevat van een bij name genoemd of een gemakkelijk identificeerbaar natuurlijk persoon."
Bij de vrijgave van bestuurlijke documenten kan soms ook slechts een gedeelte worden vrijgegeven. Dan wordt de bekende techniek toegepast van het zwartmaken van de tekst die niet openbaar mag zijn. Volgens de beroepsinstantie was het in deze audit niet mogelijk die informatie van elkaar te scheiden.
Het is dus voorlopig niet duidelijk wat de conclusies van de audit zijn, en welke verdere stappen er - indien onregelmatigheden opdoken - werden ondernomen (gerechtelijke stappen, meenemen van de conclusies voor de gunning van nieuwe overheidsopdrachten, etc.)
2. Doorlichting van de vroegere werkwijze van de planning en aankoop van mediaruimte bij de Vlaamse overheid
Datum opvraging: 14 januari 2013
Wie? Dienst Algemeen Regeringsbeleid - Afdeling Communicatie
Datum eindbeslissing: 7 maart 2013
De Vlaamse overheid maakte op 11 januari 2013 bekend dat zij de aankoop van mediaruimte zou uitbesteden aan het Brusselse mediabureau Mindshare. Voor het persagentschap Belga schreef ik er een artikel over en vroeg ik naar de aanleiding. Een "doorlichting van eerdere communicatiestrategieën" lag mee aan de basis, maar naar die audit gevraagd bleek die "vertrouwelijk". Ook een officiële, schriftelijke vraag botste op een njet, een beslissing die bij de beroepsinstantie overeind bleef.
De weigering kwam er op basis van een aantal redenen, zoals dat er sprake was van concrete gedragsbeschrijvingen van natuurlijke personen, een privacykwestie. Het rapport bevat ook heel wat gevoelige commerciële info (afspraken, financiële stromen, kortingspercentages, commissies) over het Antwerpse bedrijf BeMedia, de partner waarmee de overheid eerder samenwerkte.
Vooral opmerkelijk is echter volgende argumentatie: "dat voorts wordt vastgesteld dat in het rapport heel wat passages voorkomen, waarvan de openbaarmaking de commerciële naam van BeMedia zou kunnen aantasten."
Wat deze passages precies inhouden is dus niet geweten, maar hoogleraar mediarecht Dirk Voorhoof meent alvast dat deze argumentatie opvallend is. Het decreet dat in Vlaanderen de openbaarheid regelt, voorziet effectief in een bescherming van commerciële belangen, maar het spreekt daarbij expliciet van "legitieme" belangen.
Strookt de beslissing van de beroepsinstantie met het decreet? Dirk Voorhoof meent alvast dat deze beslissing om journalistiek-principiële redenen best bij de Raad van State aanhangig wordt gemaakt, maar zo’n procedure duurt al snel anderhalf jaar en is niet gratis.
De eerdere mediapartner, het Antwerpse BeMedia vroeg in februari van dit jaar het faillissement aan, kort nadat de Vlaamse overheid met Mindshare in zee ging. De eigenaar ervan, Jan Van Wallendael, is overigens geen onbekende bij politici. Zo is hij bestuurder bij Zilver Avenue, een participatiemaatschappij geliëerd aan onder meer Luc Van den Bossche (sp.a) en Wivina Demeester (CD&V). Zowel de Afdeling Communicatie als de beroepsinstantie vallen onder de Diensten Algemeen Regeringsbeleid.
Om wat meer te weten te komen over de uitbesteding van de reclameregie aan Mindshare, vroegen we ook het advies op dat de Inspectie van Financiën opmaakt. Zo’n advies is verplicht vanaf een bepaald bedrag.
Daarin lezen we volgende interessante passage: "[In de audit] werd vastgesteld dat de Vlaamse overheid te veel betaalt voor haar mediaplanning en -aankoop, hetgeen het vermoeden bevestigt van de Inspectie van Financiën dat media-aankopen van de Vlaamse overheid ook deels fungeerden als indirecte steun aan de media."
Na het bekend raken van de uitbesteding aan Mindshare werden op 16 januari vragen gesteld in het Vlaams Parlement. Vlaams minister-president Kris Peeters gaf er wat meer duidelijkheid, zoals dat er "te veel tussenpersonen actief waren voor de behandeling van de mediabudgetten, en dat de Vlaamse overheid een te lage terugstroom van kortingen kreeg." De parlementsleden zouden met bepaalde beperkingen inzage kunnen krijgen van de audit.
3. Forensische audit bij het Agentschap Wegen en Verkeer d.d. 8 mei 2012.
Datum opvraging: 8 januari 2013
Wie? Agentschap Wegen en Verkeer
Datum eindbeslissing: 4 maart 2013
Deze audit werd ook door de beroepsinstantie beschouwd als niet geschikt voor de openbaarheid. Een personeelslid van het agentschap klopte als klokkenluider aan bij onder meer de Vlaamse ombudsman "met een aantal aantijgingen ten aanzien van een welbepaald district".
Op basis van een aantal documenten ter staving voerde de Vlaamse auditinstantie IAVA een uitgebreid vooronderzoek om "mogelijke onregelmatigheden vast te stellen en aanbevelingen te formuleren", maar vanwege "heel wat concrete gedragsbeschrijvingen de bij naam worden genoemd", en waarvan die niet te scheiden is.
Ook van deze audit is de uitkomst dus niet duidelijk, alsook of er verdere stappen werden gezet door het agentschap of het kabinet van de bevoegde minister.