Enorme werkdruk doet schooldirecteurs sneller afhaken

Eén september is in de scholen een dag van nieuwe gezichten. Maar niet alleen bij de leerlingen, ook bij de directie. Het nieuwe schooljaar zal in vier op de tien scholen starten met een nieuwe directie. En die trend is niet nieuw. Vorig schooljaar traden 1.456 nieuwe directeurs aan, op een totaal van 3.651 basis- en middelbare scholen. Tijdens het schooljaar 2015-2016 waren er dat 1.274 en het schooljaar daarvoor 1.200. Cijfers van het kabinet van Vlaams minister van onderwijs Crevits, die Marie-Jeanne Baelmans van de Vereniging van Leidinggevenden in het Vlaams Onderwijs (VLVO) niet verbazen. “Vroeger zaten directeuren 6, 7 jaren op post, nu haken ze al na een paar jaren af, of zelfs vroeger”.

“De druk is groot en de job is zwaar”, zegt Marie-Jeanne Baelmans. “60 tot 70 werkuren op één week is veel. Te veel. Het vraagt veel van de directeurs en weegt zwaar door op hun privéleven”. Als één van de belangrijkste reden, ziet zij de gebrekkige omkadering. “Er is een tekort aan pedagogische- én administratieve omkadering. De directeur komt daardoor ook niet toe aan zijn kernopdracht. Hij is vaak klusjesman, bouwdossier-deskundige, mentor van startende leerkrachten, vervanger van zieke collega’s”. De lijst met niet-onderwijs gebonden taken is volgens Baelmans bijzonder groot.

Volgens Baelmans is de situatie in basisscholen nog zorgwekkender dan in secundaire scholen. “In sommige scholen hebben directeurs enkel een halftijdse medewerker. Als je 3 dagen een secretaresse hebt, moet je de 2 andere dagen als directeur zelf secretaresse spelen. Zelf telefoons aannemen en beantwoorden, brieven versturen, … . In kleinere scholen staan directeurs bovendien vaak ook nog eens voor de klas. Ze doen van alles maar de tijd om zich met het pedagogisch beleid bezig te houden, schiet er bij in”.

Baelmans ziet veel opgelegde druk vanuit het ministerie en de administratie. “Het ministerie van onderwijs werkt wel aan lastenvermindering”, erkent Baelmans. “Het doorsturen van gegevens naar het ministerie van onderwijs is gedigitaliseerd. Zo hoef je de gegevens geen 10 keer meer door te sturen, maar misschien nog 5 keer”. Maar Baelmans kijkt niet alleen richting het ministerie van onderwijs, ook naar andere diensten die regels opleggen betreffende voedselveiligheid, auteursrechten, veiligheid, … .

“De druk moet verminderen of er blijven directeurs afhaken”, zegt Baelmans. Zij pleit voor een betere omkadering. “Elke school moet een voltijds secretariaat krijgen én een beleidsondersteuner die mee het pedagogische beleid kan voeren. Als dit nu gebeurt, is dit steeds ten koste van lesuren”.

Het ministerie van onderwijs bekijkt de problematiek. "Tot eind februari 2018 loopt er een onderzoek waarbij de problematiek in kaart wordt gebracht", zegt Vlaams minister van onderwijs Hilde Crevits. "In sommige scholen is er geen verloop van directie. Directeurs blijven er heel lang. De sfeer is er goed. In andere scholen loopt dat niet en het onderzoek moet aantonen wat de verschillen zijn".

Toch verduidelijkt Crevits nu al een paar pijn- en werkpunten:

• "de administratieve lasten voor de directeurs moet zo laag mogelijk worden gehouden"
• "er moet meer ingezet worden op een goede voorbereidingen en opleiding van directeurs. Nu is een directeur vaak een leraar met veel ervaring, maar die niet specifiek opgeleid is of voorbereid om directeur te worden"
• "in het lagere onderwijs zijn er zelfs directeurs die in de klas moeten staan en dat is in deze tijd moeilijk houdbaar"