"Zo'n 7 procent van veertigers en zestigers voelde zich afgelopen week (bijna) altijd eenzaam"

Dat de leeftijden van de twee jongste slachtoffers zoveel wenkbrauwen deden fronsen, komt omdat we eenzaamheid en sociaal isolement vooral associëren met ouderdom. "We doen dat heel sterk: eenzaamheid linken met de oude dag", zegt Heylen. "Maar zeker als we kijken naar de cijfers dan weten we dat eenzaamheid en sociaal isolement iets van alle leeftijden is. We zien dat het risico op eenzaamheid en sociaal isolement bij veertigers vergelijkbaar is met dat risico bij zestigers. Ongeveer zeven procent zegt zich de afgelopen week bijna altijd of altijd eenzaam gevoeld te hebben."

Uiteraard is er een piek bij de oudste ouderen. "Daar gaat dat cijfer nog omhoog, omdat ze nog meer met gezondheidsproblemen of met de dood van een partner geconfronteerd worden. Maar we zien dat het best wel om een hoog percentage gaat in alle leeftijdscategorieën."

Eenzaamheid en sociaal isolement staan in wisselwerking met onze gezondheid. "Zoals eerder gezegd kunnen gezondheidsproblemen dus tot eenzaamheid en sociaal isolement leiden. Men is bv. meer beperkt in zijn of haar mobiliteit en men kan minder participeren. Maar omgekeerd is het ook zo dat wie in een chronische eenzaamheid of isolement belandt, veel risico heeft op gezondheidsproblemen. Verschillende studies hebben dat al aangetoond. Het gaat dan om de fysieke en mentale gezondheid en leidt zelfs tot een lagere levensverwachting. Het gezondheidsrisico door eenzaamheid en sociaal isolement is vergelijkbaar met het gezondheidsrisico veroorzaakt door roken of obesitas. Van dat laatste zijn we ons echter meer bewust."

Naast de gezondheid kunnen ook armoede en levensloopgebeurtenissen (een scheiding, werk verliezen, verhuizen naar een andere stad...) een risico vormen voor eenzaamheid en sociaal isolement. 

Dat bij de sterfgevallen in Brugge niets werd opgemerkt door de buren, komt wellicht door het grote taboe dat er is op eenzaamheid. "Toegeven dat je eenzaam bent, is niet simpel. Vaak zijn mensen die zich eenzaam voelen heel introvert en vinden ze het moeilijk om contact te leggen, ze zijn daarnaast ook een beetje angstig naar de buitenwereld toe. Omgekeerd is het ook zo dat we wel eens denken van "oei, we hebben onze buur al lang niet meer gezien", maar dat we verder geen actie ondernemen. We vinden het vaak heel moeilijk om ons te moeien met iemand anders zijn leven. Mensen willen dus vaak wel helpen, maar we willen ons vooral niet moeien."

Burgemeester van Brugge Renaat Landuyt wil nu inzetten op (professionele) buurtwerking en op de gewone Bruggelingen. Een goed idee, denkt Heylen. "Op die manier kan je proberen de sociale netwerken in de eigen woonomgeving van de meer kwetsbare mensen te versterken. Vaak zijn die mensen door armoede of gezondheidsproblemen beperkt in hun mobiliteit. Met die professionele krachten kan je stilaan proberen vertrouwen te brengen, en mensen proberen naar buiten te brengen. Zo kan je ten slotte buren die zich wat beter in hun vel voelen, erbij betrekken en mee attent maken op hun buren."

"Onze wereld en ons netwerk is groter geworden en minder bij de deur", besluit Heylen. "Als je gezond bent en je hebt de middelen, dan heb je zelfs vrienden in een stad ver weg. Voor mensen in kwetsbare posities is dat minder het geval en is het belangrijk om een sociaal vangnetje te maken dicht bij hen thuis."