Psychologen verklaren: waarom verloor Peter Sagan zijn cool in het heetst van de massaspurt?

Een bom onder de Tour de France: wereldkampioen Peter Sagan is uit de wedstrijd gezet omdat hij tijdens de sprint een elleboogstoot heeft uitgedeeld aan Mark Cavendish. Een topsporter die zijn cool lijkt kwijt te spelen in het heetst van de strijd. Volgens sportpsychologen is het te verklaren vanuit de absolute drang om te winnen, zeker in het circus van de Tour de France. "Dan verliest men bijna alle ratio."

"De belangen in de Tour zijn zo exuberant belangrijk geworden, dat haast alle middelen worden aangewend om te winnen. De rivaliteit is zo groot, dat men bijna alle ratio verliest. Dat is naar mijn mening de enige uitleg die voor het voorval met Sagan bestaat", stelt sportpsycholoog Jef Brouwers.

Volgens Brouwers wordt dit in de hand gewerkt door de organisatie die steeds grotere uitdagingen voorschotelt en managers voor wie het allemaal moet opbrengen. Een topsporter denkt op dat moment kennelijk niet meer aan de mogelijk zware consequenties.

"Dat is de paradox van de chimpansee. De aap in ons wint altijd van het verstand op emotionele momenten. En dat is het geval wanneer topsporters onder extreme druk komen te staan."

"Het loutere instinct nam het over van het automatisme"

Ook sportpsycholoog Nathan Kahan verwijst naar het dierlijke instinct dat in de mens zit. "Het loutere instinct heeft het hier bij Sagan door een samenloop van omstandigheden wellicht overgenomen van het menselijke automatisme en het rationele. Plots was het automatisme van de ervaren renner niet meer sterk genoeg om het instinct tegen te houden."

"Je mag niet vergeten dat de mens het resultaat is van evolutie en dat blijft er in zitten. Door de specifieke omstandigheden van de Tour wordt het emotionele aspect enorm getriggerd. En op zo'n moment kan ons lichaam niet het onderscheid maken tussen een massaspurt in de Tour of een gevecht met een leeuw."

Volgens sportpsycholoog Kahan kan dit elke renner overkomen. "Alleen hebben bepaalde mensen wel meer kans om zich hierin te verliezen dan anderen. Een en ander hangt ook af van de attitude waarmee je iets aanvangt."

"Strenge straf is positief teken"

Sportpsychologe Caroline Jannes ziet in het algemeen vooral in de snelheid van de topsport een bepalende factor. "Topsporters hebben het talent om juiste beslissingen te nemen aan hoge snelheden. Maar soms gaat het te snel, verlies je de precisie en neem je een foute beslissing."

Die fracties van seconden zijn inderdaad belangrijk, stelt ook Nathan Kahan. "Met zijn ervaring had Peter Sagan in een fractie van een seconde ook anders kunnen reageren, maar het instinct reageerde nu zo op de stimulus. Komt hij een volgende keer in een gelijkaardige situatie terecht, dan is het perfect mogelijk dat Sagan zijn arm niet gaat gebruiken."

En dan kunnen strenge sancties achteraf wel degelijk een rol spelen. "Als zoals nu de wereldkampioen op die manier wordt gesanctioneerd, dan is dat een teken dat ook hij zich dat soort zaken niet kan veroorloven en dat de ethiek moet terugkomen", besluit Jef Brouwers. "Die straf voor Sagan is volgens mij ongelooflijk positief."

Meest gelezen