LIVEBLOG: Gyselbrecht: "Van in het begin heb ik gekozen voor de leugen"

De derde procesdag zit erop. Het was alweer een chaotische zittingsdag met tegenstrijdige verklaringen en hoogoplaaiende discussies. De planning voor morgen is - opnieuw - door elkaar geschud. In de voormiddag komen vier getuigen aan het woord - drie hebben laten weten dat ze belet zijn, de onderzoekers gaan verder met hun verhaal in de namiddag

De spanning loopt bij momenten hoog op tussen de verschillende partijen, ditmaal over de zogenoemde corruptie. Meester Leysen - die door meester Platteau ooit beschuldigd werd - gooit Platteau woedend voor de voeten: "Wat u gezegd heeft over mij, vergeef ik u nooit. Als u iets hebt, leg het op tafel." 

Platteau verontschuldigt zich daar nu voor. "Meester, ik verwijt u niets." Meester Leysen legt vervolgens uit welke stappen hij ondernomen heeft.  

De zitting wordt even geschorst, maar ook na de schorsing gaat het geruzie verder. 

Walter Damen, advocaat van Pierre Serry, vraagt aan de dokter of het mogelijk is dat hij zo bevangen was in de situatie dat hij het bos door de bomen niet meer zag. "Ik was radeloos na al die inspanningen. De woorden van meester Vermassen spookten door mijn hoofd. Ik liep al maanden gebukt onder de situatie, had alle mogelijke middelen aangewend."

"Op zes oktober voelde ik woede, onmacht, schrik, maar ik was ook uitgeput. Ik had maanden aan een stuk méér gewerkt, ik was uitgeput door de stresssituatie omdat ik ook overal tegen een muur botste. Ik wou de problematiek op een rationele, menselijke manier oplossen. Ik heb alle wegen bewandeld die ik kon bewandelen." De voorzitter bekritiseert: "U zoekt overal raad, maar als er raad gegeven wordt die niet de juiste raad was in uw ogen..."

Meester Damen vraagt vervolgens: "Waarom heeft u zo lang gezwegen?" 

"Ik heb van in het begin gekozen voor de leugen. Het idee dat ik opdracht heb gegeven om iemand te doden, is soms ondraaglijk. Ik sta ermee op en ga ermee slapen. Verschillende keren had ik het willen brengen, maar ik kon het niet over mijn lippen krijgen." 

Hoofdbeklaagde André Gyselbrecht neemt nu zelf het woord. "Ik heb tweemaal de opdracht gegeven om Stijn te doden: op 6 oktober en op 26 januari. Voordien heb ik nooit de opdracht gegeven. Ik heb alle inspanningen gedaan. Ik wou die klacht al in augustus neerleggen. In november was de afspraak duidelijk: alleen ingrijpen als er acute dreiging was dat Stijn met de kleinkinderen zou vertrekken. Hij moest wel stand-by blijven. Ik heb de symptomen van mijn kleinkinderen gezien: paniekaanvallen, schoppen en slaan... Voor mij was het cruciaal dat Stijn therapie zou volgen, wat hij nooit gedaan heeft." De voorzitter van de rechtbank vraagt vervolgens waarom hij later geen klacht meer heeft ingediend? Gyselbrecht antwoordt dat hij dat wel geprobeerd heeft via een bevriende magistraat, wat volgens de voorzitter niet de weg is. 

"Welke garantie heeft de rechtbank dat wat u nu zegt de waarheid is?", vraagt de voorzitter van de rechtbank Els D'Hooghe. "Want u heeft al zoveel verschillende versies gegeven." Gyselbrecht repliceert: "Ik had geen vat meer op Elisabeth", zegt Gyselbrecht. "Ik was mentaal kapot, ik zag Elisabeth en de kleinkinderen kapot gaan." Hij was naar eigen zeggen teleurgesteld dat Saelens geen therapie volgde.

D'Hooghe reageert: "En uw drastische beslissing was geen teleurstelling?" Ze werpt ook op dat Elisabeth ook onder druk stond van haar vader. "Ik vrees dat u een verkeerd beeld had van de situatie."

Pierre Serry verklaart dan nog eens formeel dat de opdracht niet "on hold" gezet werd, terwijl Gyselbrecht verklaart dat 24 november niets met de opdracht te maken had. 

Advocaat Sidney Smeets is het beu en vraagt om door te gaan met de getuigenissen van de hoofdonderzoeker en de onderzoeksrechter. 

Ook de voogd van de kinderen krijgt het op zijn heupen en verwijt advocaat Johan Platteau dat hij al aan het pleiten is. 

Beklaagde Pierre Serry neemt zelf het woord nadat Johan Platteau, advocaat van André Gyselbrecht, gevraagd heeft waarom er niets gebeurd is eind november als de opdracht om Stijn Saelens te doden nooit gestopt zou zijn? Zeker is dat V.B. in de omgeving van het kasteel was op dat moment en dat er veel sms-verkeer was. "Het kadert 100 procent zeker in de opdracht, die nooit "on hold" gezet is. Maar ik weet echt niet waarom het niet gelukt is, ik weet enkel dat het in het kader van mijn opdracht was. Er zal wel een oorzaak geweest zijn."

Serry bevestigt nog eens dat hij naar eigen zeggen helemaal geen reden had om op eigen houtje met zijn opdracht door te gaan. "Ik heb meneer Saelens nooit gekend, nooit gezien."

De onderzoeker heeft geen uitleg waarom het niet gelukt is. "Ik heb daar geen antwoord op: Serry zegt het niet, V.B. kan het niet meer zeggen en L. zegt dat hij niet op de hoogte was. We zien alleen een gelijkaardig gedrag eind januari."

De zitting gaat verder met het vragenrondje van de advocaten aan de onderzoeksrechter en hoofdonderzoeker. Een van de advocaten van de burgerlijke partij, gaat dieper in op het verhaal van de gegraven put. "Het is toch markant dat die put daar toevallig ligt, als het plan was om Stijn Saelens van de aardbol te laten verdwijnen. "V.B. moet minstens geweten hebben dat er een put was. Want hoewel de put maar 150 meter verwijderd ligt van de chalet, is de put niet gemakkelijk te zien. Niets verhinderd dat het plan was om hem later naar Nederland te brengen, maar dat is speculatie", zegt de onderzoeker.

Ook Walter Damen, advocaat van Serry, pikt even in op de vraag. "Kan het zijn dat ze naar de chalet gereden zijn en dan de put hebben zien liggen? Want we weten niet precies wanneer het lichaam daar begraven is." "Op basis van de verklaring van Roy L. rijden ze meteen naar de put. Maar het zijn hypotheses, er zijn een pak hypotheses mogelijk", licht de onderzoeker toe. Er wordt ook nog dieper ingegaan op het fileprobleem dat er die dag geweest zou zijn, omdat er geopperd wordt dat dat mogelijk een reden was dat Saelens niet naar Nederland gebracht is.

Er ontstaat een discussie in de rechtbank tussen het Openbaar Ministerie en de advocaten van de beklaagden, die vinden dat de vragen van de aanklager overbodig zijn en de zittingsdag zo onnodig lang gerekt wordt.

Het is tijd voor vragen. Het Openbaar Ministerie start met een vraag naar de hoofdonderzoeker na de bekentenis van André Gyselbrecht: "Na de zitting vorige keer heeft zijn advocaat gesteld dat dat de volledige waarheid was, u heeft daarnaar gevraagd tijdens het nieuwe verhoor."

"Wij hebben de kans gegeven aan André Gyselbrecht om zijn volledige verhaal te doen. Bepaalde zaken kwamen niet overeen met onze vaststellingen en er zijn tegenstrijdigheden tussen de verschillende beklaagden. In principe is er maar één waarheid. Waar die ligt is niet aan mij om te oordelen", antwoordt de hoofdonderzoeker. 

De aanklager wijst ook op de problematiek van de timing, namelijk dat André Gyselbrecht al in juni/ juli 2011 al op de hoogte geweest zou zijn van de emigratieplannen naar Australië van zijn schoonzoon. Tijdens de confrontatie bleef Gyselbrecht volhouden dat dat pas eind augustus was. De hoofdbeklaagde schudt hevig met zijn hoofd. 

En wat met het "on hold"-verhaal? "Pierre Serry is stellig: de opdracht zou nooit "on hold" gezet geweest zijn. Waarom zou hij verderdoen op eigen houtje? Daar had hij geen reden toe. Ook André Gyselbrecht zelf heeft verklaard dat Serry niet op eigen initiatief zou werken." De advocaat van Serry, Walter Damen, reageerde kort tijdens de schorsing van de zitting: "Pierre Serry is geen moordenaar. Het is duidelijk dat hij nooit in dit dossier verzeild geraakt zou zijn moest het niet op vraag van André Gyselbrecht zijn."

"Is de zedenzaak uitvergroot in het moordonderzoek?", zo luidt de laatste vraag van de aanklager. De onderzoeksrechter licht toe dat de terminologie doorheen het onderzoek wijzigde. In de aanvankelijke klacht ging het over zedenfeiten op de dochter van Saelens, maar na de moord zouden er andere feiten toevoegd zijn: kindermishandeling, ondervoeding en aanranding van Elisabeth. Ook uitte hij pas kritiek op het gerechtelijk onderzoek ná de ontdekking van het lichaam van Stijn Saelens.

Het precieze tijdstip dat het schot gevallen is op 31 januari 2012, kunnen de onderzoeksrechter en hoofdonderzoeker situeren tussen 10.38 uur en 11.07 uur. "Op basis van verklaringen en telefoniegegevens moeten de feiten binnen dit tijdsbestek gepleegd zijn." 

De onderzoeksrechter werpt de vraag op wie de meest plausibele persoon was die het schot gelost heeft. "A.V.B. liep gewapend rond en was gekend voor gelijkaardige feiten. Het is zeer plausibel dat het schot afgevuurd werd door A.V.B."

"Hoe moeten we de feiten interpreteren? Mogen we er vanuit gaan dat het de bedoeling was om ze zo te plegen? Of is er iets misgelopen?" Volgens de onderzoeksrechter was het waarschijnlijk niet de bedoeling dat Saelens in het kasteel zelf werd doodgeschoten. "Hij moest vermoedelijk uit zijn kasteel "ontvoerd" worden om elders afgemaakt te worden." Pierre Serry verklaarde : "Hij moest naar Nederland en het mocht niet uitkomen". Bedoeling was dus om het als een verdwijningszaak te laten uitschijnen en niet als een moordzaak. 

Vraag blijft ook hoe de uitvoerder van de moord terug in Nederland geraakt is. Roy L. zegt dat hij zijn oom niet mee heeft teruggenomen.

De hoofdinspecteur haalt aan dat op basis van de telefonie V.B. minstens zeven dagen in België geplaatst kan worden. Omgerekend heeft hij minimaal 2.234 kilometer afgelegd. "Dat is altijd één van de argumenten geweest tegen André Gyselbrecht tijdens het onderzoek: "Dat is veel om zomaar iemand een pak slaag te geven"." 

De onderzoeker plaatst ook nog vraagtekens bij de rol van Roy L. "L. heeft altijd verklaard dat hij nooit geweten heeft wat de bedoeling was, dat daar nooit over gesproken werd. Als hij elke keer de chauffeur was, heeft hij zeer veel in de auto gezeten. Dat moeten dat lange, stille ritten geweest zijn."

In een nieuwe verklaring zegt André Gyselbrecht dat hij Serry op 20 januari 2012 opnieuw contacteerde met de boodschap dat hij zich "moest klaarhouden". Op die dag is er contact tussen verschillende beklaagden. 

Twee dagen later werd de put gemaakt aan de chalet waar het lichaam van Saelens later zou worden aangetroffen. Maar volgens Serry had die put niets met Saelens te maken - dat blijft hij ook tijdens nieuwe verklaringen volhouden. Stijn Saelens zou verdwijnen, maar Pierre Serry was naar eigen zeggen niet op de hoogte hoe het juist uitgevoerd zou worden, alleen "dat het nooit zou uitkomen". 

Volgens André Gyselbrecht heeft hij op 26 januari opnieuw (na 6 oktober) gevraagd aan Pierre Serry om Stijn Saelens te doden, nadat hij twee dagen ervoor te weten gekomen was dat het koppel Saelens-Gyselbrecht zou vertrekken naar Australië. Dat heeft hij in een nieuw verhoor verklaard. Hij zou schrik gehad hebben dat zijn dochter eenmaal ze daar was, niet meer zou terugkomen. "Voor hem leek het het definitieve vertrek van zijn dochter. Het was duidelijk voor hem dat het vóór 3 februari moest gebeuren."

Tijdens de kerstperiode is er aan de poort van het kasteel in Wingene een incident geweest. Volgens de getuigen ging het om verdachte handelingen aan het kasteel.

Volgens Elisabeth Gyselbrecht stond er in de kerstperiode een witte bestelwagen aan de toegangspoort van kasteel Carpentier in Wingene. Toen Saelens, zijn echtgenote en hun vier kinderen kwamen aanrijden, vluchtte de wagen weg. Saelens zou daarop de achtervolging hebben ingezet. Aan een kruispunt ging Saelens naast de wagen staan. 

De onderzoekers beslisten Elisabeth onder hypnose te verhoren om meer te weten te komen over de feiten. Dat leidde tot de identificatie van een nummerplaat, maar die bleek niet bij een auto te horen. Er werd ook een robotfoto van een van de inzittenden gemaakt, die in de rechtbank naast twee foto's van Roy L. gelegd werden. Die laatste schudt op dat moment merkbaar met zijn hoofd.

De hoofdonderzoeker benadrukt dat André Gyselbrecht tot op vandaag blijft volhouden dat hij niet wist wie, wat, waar en hoe alles in zijn werk zou gaan. Daarmee spreekt hij Pierre Serry tegen die stelt dat Gyselbrecht minstens wekelijks op de hoogte gehouden werd. 

De zitting wordt even geschorst. 

4 november is volgens de getuigen een cruciaal moment. Op dat ogenblik koopt Pierre Serry twee gsm-toestellen en evenveel prepaidkaarten. Die gsm's zouden een rode draad vormen in de voorbereiding en uitvoering van de moord. "De toestellen hadden vermoedelijk maar één specifiek doel: de communicatie voor de voorbereiding en uitvoering." Tussen oktober 2011 en januari 2012 zouden er maar liefst 117 oproepen geregistreerd zijn tussen de twee nummers. Een intensief contact dus tussen Serry en A.V.B., de eigenlijke uitvoerder van de moord. 

Op 24 november, een dag voor Saelens opnieuw naar het buitenland zou trekken, is A.V.B. zelfs in de buurt van het kasteel in Wingene. De onderzoeksrechter en hoofdinspecteur kunnen niet uitsluiten dat dat een welbepaalde reden had. "Wij sluiten niet uit dat het die dag niet de bedoeling was om al actie te ondernemen tegen Stijn Saelens."

Op 19 oktober 2011 wijst het vredegerecht van Tielt het volledige hoederecht over de kinderen voor zes maanden aan Elisabeth Gyselbrecht toe. De onderzoeksrechter heeft het over "zeer duidelijke en krachtige maatregelen". Daarmee willen ze de bewering van André Gyselbrecht dat het gerecht te traag reageerde op de incestklacht, onderuit halen.

Volgens Gyselbrecht haalden de maatregelen "de druk eraf" en werd alles "on hold" gesteld, maar de onverwachte terugkeer van Saelens op 9 november stuurde volgens hem alles in de war. "Hij zocht opnieuw contact met Serry, maar heeft naar eigen zeggen niet opnieuw de opdracht gegeven om Saelens te doden." Serry moest zich volgens de dokter enkel "klaarhouden", vertellen de onderzoeksrechter en de hoofdonderzoeker.

Naar eigen zeggen heeft André Gyselbrecht op 6 oktober een eerste keer opdracht gegeven aan Pierre Serry om Stijn Saelens te doden. Tot dan had hij altijd een later tijdstip aangegeven. Hij heeft dus voor de eerste keer toegegeven dat hij de opdracht gaf vóór hij naar het gerecht stapte. Toch spreekt hij hiermee de verklaringen van Pierre Serry opnieuw tegen die verklaarde dat hij al sinds de zomer bezig was met de voorbereidingen en dat er al duidelijke initiatieven genomen waren. 

Op 11 oktober worden twee Tsjetsjenen tegengehouden door de politie die een plannetje en gegevens van Stijn Saelens bij zich hadden. En ook het nummer van Pierre Serry hebben de twee bij zich. Het parket is er altijd van uitgegaan dat zij de eersten waren die gecontacteerd geweest zijn om Saelens te doden. "André Gyselbrecht heeft altijd verklaard dat hij nooit afwist wie, wat, wanneer en hoe het allemaal in zijn werk zou gaan. En ook over het verhaal van de Tsjetsjenen was hij naar eigen zeggen niet op de hoogte. Pierre Serry daarentegen heeft altijd getuigd dat hij Gyselbrecht altijd binnen de week op de hoogte hield en dat de meeste boodschappen persoonlijk gegeven werden", vertellen de onderzoeksrechter en hoofdonderzoeker. Opnieuw zien we dat de verklaringen van Gyselbrecht en Serry uit elkaar lopen. 

Drie dagen nadat de Tsjetsjenen tegengehouden werden door de politie, dienen Elisabeth en André Gyselbrecht dan toch klacht in tegen Stijn Saelens voor verkrachting en aanranding van de eerbaarheid van zijn dochter en bedreiging tegenover André Gyselbrecht. 

Belangrijk element in deze zaak is het tijdskader. En daarin zijn wel wat interessante zaken op te merken. André Gyselbrecht heeft altijd verklaard dat hij het heft in eigen handen moest nemen omdat het gerecht volgens hem geen of te weinig stappen ondernam in het kader van de incestklacht die André en Elisabeth Gyselbrecht hadden ingediend tegen Stijn Saelens. Rond die incestklacht blijft een sluier van onwetendheid hangen. De grote vraag is volgens de onderzoeksrechter of het over een eenmalig feit gaat of dat er sprake is van meerdere feiten. "Er is bewijs van een eenmalig feit, maar niet meteen evidentie van verschillende feiten." Het eerste feit zou dateren uit mei 2010 en volgens Gyselbrecht wordt hij ongeveer een jaar later op de hoogte gesteld door zijn dochter. 

De klacht werd ingediend op 14 oktober 2011. Maar de onderzoeksrechter en hoofdonderzoeker getuigen dat Pierre Serry verklaard zou hebben dat André Gyselbrecht al in juni/ juli 2011 - dus maanden vóór de klacht ingediend werd - de opdracht gaf. De opdracht, die volgens Serry vanaf het begin was: "Laat Saelens verdwijnen en vermoorden. Hij moet opgeruimd worden". Volgens Serry werd de opdracht ook nooit "on hold" gezet, iets wat André Gyselbrecht tegenspreekt. Volgens Gyselbrecht heeft Serry na een wanhoopskreet van hem in augustus 2011 de woorden "Ge moet dat niet zelf doen, ik ken mensen" uitgesproken. Daarmee legt de dokter een groot deel van de schuld in de schoenen van zijn vriend. Tegelijk benadrukt Gyselbrecht dat hij op dat ogenblik nog geen opdracht gegeven had. Hier zien we al een eerste keer dat de twee lijnrecht tegenover elkaar staan. 

Het proces over de moord op Stijn Saelens is opnieuw begonnen. De beklaagden zijn de zaal net binnengebracht. Vorige maand stuurde de onverwachte bekentenis op het einde van de eerste - chaotische - procesdag het hele verdere verloop in de war. De getuigenissen die normaal toen hadden moeten plaatsvinden, worden nu verdergezet. Vandaag komen de hoofdinspecteur en de onderzoeksrechter hun verhaal verderzetten waar het een maand geleden plots stopte. Er zal eerst een chronologische tijdslijn gegeven worden van de feiten die uiteindelijk eindigden in de moord op Stijn Saelens, waarna er per beklaagde besproken zal worden welke elementen er tegen hen zijn.