In 2 maanden tijd een woning zoeken: een race tegen de tijd, die meestal mislukt

“Nooit”, zeggen Els Liekens en Elise Schoovaerts van het lokaal opvanginitiatief in Heist-op-den-Berg in koor (foto onder). “In al die tijd is het nog nooit gelukt om in twee maanden tijd een eigen woning te vinden.”

Dat is op zich niet zo’n probleem: Fedasil, dat instaat voor de opvang van asielzoekers, laat toe om tot twee keer toe een maand langer in de opvang te blijven. Maar dat moet maand per maand opnieuw aangevraagd worden. Een hele papierwinkel. De VVSG vraagt om die papierlast af te schaffen, want overbodig vinden ze.

“Dat is standaardwerk geworden” zegt Quirien Van Waes. “In twee maanden tijd vindt niemand een woning. De zoektocht is heel moeilijk en frustrerend. Zowel voor de vluchteling die vol goede moed de woningmarkt afdweilt als voor ons OCMW-medewerkers.”

“Als het woordje OCMW valt, dan loop je tegen een muur: nee, nee, nee”. De ene eigenaar wimpelt de vluchteling vriendelijk af, de andere verzint een smoes. Maar de meeste eigenaars willen of durven het niet, verhuren aan iemand die tijdelijk afhankelijk is van een leefloon.

“Het wordt meestal niet expliciet gezegd” vertelt Elise, “maar de vooroordelen zijn zo alomtegenwoordig”, vult collega Els Liekens aan “dat ze de huur niet zullen betalen, die OCMW-klanten, of dat ze de woning niet goed zullen onderhouden…”

“Nochtans grijpen de vluchtelingen bijna altijd de kans die ze hier krijgen met beide handen. Ze willen vooruit, opnieuw iemand worden. En wij blijven hen nog een tijd lang begeleiden:

• Minstens elke maand op huisbezoek
• Typische gebruiken aanleren (afval sorteren, hoe poetsen Vlamingen, voortuin onderhouden, verwarming ’s nachts uitzetten,…)
• Budgetbegeleiding (garantie dat huur betaald wordt!) 

“Er zijn weinig goedkope woningen beschikbaar op de huurmarkt”, zegt Nathalie De Bast van de VVSG. Voor sociale woningen zijn er lange wachtlijsten en vanzelfsprekend sluiten vluchtelingen gewoon achter de wachtlijst aan, net als elke andere Vlaming.

“Pas na 4 jaar op zo’n wachtlijst, kom je in aanmerking voor een huursubsidie, dus dat is geen oplossing als je in 2 maanden tijd een onderdak moet vinden." De VVSG wil dat die huursubsidies uitgebreid worden.

Voor mensen met een laag inkomen is het tegenwoordig bijna onmogelijk om nog een woning te vinden die een beetje in orde is. Die krapte op de woningmarkt is een echte crisis aan het worden. Er moet ingegrepen worden door de overheid.

“En aan verhuurders vragen we: probeer vooroordelen opzij te zetten. Of stap naar een sociaal verhuurkantoor: als je via die weg verhuurt dan krijg je de garantie van maandelijkse huur (zelfs als woning niet verhuurd zou zijn) én dat je het huis terugkrijgt in de oorspronkelijke staat.

Hoelang duurt het gemiddeld voor een erkend vluchteling of subsidiair beschermde om een eigen woning te vinden?

• 15 % minder dan 3 maanden
• 54 % tussen de 3 en 4 maanden
• 22 % meer dan 5 maanden