Meisje of jongen: moet geslachtsregistratie bij de geboorte op de schop?

Wie na Nieuwjaar een kind krijgt in de Canadese provincie Ontario, zal dat kunnen registreren met een geboortecertificaat dat niet weergeeft of het om een dochter of een zoon gaat. Op die manier kunnen transgenders op latere leeftijd een administratieve mallemolen vermijden om officieel van geslacht te veranderen. Ook voor intersekse baby's die geslachtskenmerken van de beide geslachten vertonen, kan deze manier van registreren een oplossing bieden.

Toch ziet Liesbeth Stevens van het Instituut voor Gelijkheid van Vrouwen en Mannen momenteel nog gegronde redenen om geslacht wél te registreren bij de geboorte. "Door dat niet te doen, maken we een groot deel van de bevolking onzichtbaar", zegt ze in "Bonus" op Radio 1. "Het is dan bijvoorbeeld veel moeilijker om onderzoek te doen naar de positie van vrouwen en mannen in de samenleving."

"Bovendien kunnen we helaas nog niet zeggen dat we in een gendergelijke samenleving leven waarin vrouwen en mannen dezelfde positie hebben. Het blijft dus belangrijk om geslacht op een makkelijke manier in kaart te brengen om vervolgens actie te ondernemen. Ik denk bijvoorbeeld aan de loonkloof. Het instituut brengt elk jaar een loonkloofrapport uit. Dat kunnen we eenvoudig door op basis van vrouwen en mannen te berekenen hoe groot die kloof is."

Toch ziet Stevens mogelijkheden om de standpunten wel of niet registreren nu al te verzoenen. "Om onderzoek te voeren, is het niet nodig dat mensen altijd en overal moeten aantonen wat hun geslacht is. Het kan bijvoorbeeld volstaan om het bij de geboorte te registreren, maar nadien wel grondig na te denken over waar dat juist zichtbaar moet zijn en wie het allemaal moet weten. Ik vind bijvoorbeeld niet dat het op de identiteitskaart hoeft te staan."

"In andere gevallen kan het juist wel nuttig zijn om het geslacht van een persoon te kennen. Zo is het aangewezen dat een dokter weet of haar of zijn patiënt het lichaam van een vrouw of van een man heeft. Maar in veel situaties is geslacht absoluut niet relevant. Toch vraagt de maatschappij er voortdurend naar. Je kan niks doen of kopen op het internet zonder "M" of "V" aan te kruisen. Voor de meeste mensen voor wie hun identiteit met hun lichaam overeenkomt, valt dat niet op. Maar mensen die daar wel mee worstelen, worden keer op keer met de neus op de feiten gedrukt."

Kan een derde hokje "X" naast dat van "M" en "V" een oplossing bieden op formulieren allerhande? "Het hangt er van af wat je wil bereiken", zegt Stevens. "Als transgenders of intersekse mensen zich met het hokje "X" moeten registreren, dan maak je het probleem nog groter. Als het een hokje is voor iedereen die vindt dat niemand zaken met haar of zijn geslacht heeft, dan zou ik het zelf met plezier aankruisen."