Jongeren let op: Facebook en Instagram schaden jullie mentale gezondheid

Instagram, Snapchat, Facebook en Twitter. Zo goed als alle jongeren gebruiken ze. De gevaren zijn al langer bekend, maar uit een nieuwe Britse studie blijkt nu ook dat ze een negatieve impact hebben op de mentale gezondheid van jongeren. Een heel aantal jongeren krijgt te kampen met angst, depressie of eenzaamheid, zo blijkt. En ook hun zelfbeeld gaat door de vier platformen naar beneden. Vooral Instagram scoort slecht.

"Er is een verschil in hoe jongeren zichzelf zien, hoe ze willen zijn en hoe ze vinden dat ze moeten zijn", legt professor psychologie Koen Ponnet van de UAntwerpen en UGent uit aan onze redactie. Hij focust zich op gezondheidspsychologie en doet ook onderzoek naar sociale media. "Als het beeld dat je hebt over jezelf niet overeenkomt met hoe je wil zijn, dan word je droevig, ben je ontgoocheld en duikt er frustratie op. Als er een groot verschil is in hoe je bent en hoe je denkt hoe je moet zijn voor jouw omgeving, dan ben je bezorgd en krijg je schuldgevoelens."

"Facebook is eigenlijk een ideaal medium om te tonen hoe je wil zijn", gaat Ponnet voort. "Je toont je van je beste kant naar de buitenwereld toe. Van de vijftig foto's die je neemt, post je enkel de beste. Je krijgt veel likes en reacties en je zelfwaardering stijgt. Maar wanneer je plots iets minder reacties krijgt, ga je vooral letten op hoe anderen schijnbaar het ideale leven hebben. Je beseft op dat moment niet dat anderen - net als jijzelf - enkel positieve zaken erop zetten. Dat moeten jongeren leren. In werkelijkheid loopt er niemand constant fluitend door het leven."

Daarnaast veroorzaken sociale media ook verslaving en een slaaptekort, zo blijkt uit het onderzoek. "Het gaat allemaal over beloning en bekrachtiging", zo klinkt het. "Vergelijk het met een bezoek aan het casino. Af en toe win je daar eens de jackpot, wat leuk is. De volgende keer dat je speelt, verwacht je hetzelfde, maar dat is zeker niet altijd het geval. En toch ga je blijven meespelen. Bij sociale media word je soms beloond met veel likes en reacties. Daar houdt iedereen wel eens van. Even later wil je er opnieuw iets opzetten omdat je verwacht dat het nog eens gaat gebeuren."

"Maar sociale media hebben ook gigantische voordelen", zo besluit Ponnet. "Er is veel interactie met elkaar en je weet waar anderen mee bezig zijn. Onlangs zag ik nog een mooi voorbeeld van een koppel dat een foto had genomen van elkaar en op Facebook had gezet. Zij vertelden tegen elkaar wat de reacties erop waren. Het is zeker niet allemaal negatief."

Foto's online zetten waar je ongelukkig of minder mooi op staat. Niet veel mensen doen het, ook de leerlingen van het Sint-Jan Berchmanscollege in Westmalle niet. Dat kon "Karrewiet" vaststellen. Maar de Opvoedingslijn wil dat ouders ook de slechtere momenten in hun gezin delen, want het leven loopt nu eenmaal niet altijd perfect.