Architecten, kijk uit: spiegelglas is gevaarlijk voor vogels

Niet katten, niet pesticiden, maar het groeiende aantal glazen gebouwen is de grootste doodsoorzaak bij vogels geworden. Er zijn steeds meer grote glaspartijen in gebouwen, zowel gezinswoningen als appartementsgebouwen. Sommige gebouwen worden zelfs volledig in glas opgetrokken. Afhankelijk van de lichtinvalshoek worden vogels verblind en vliegen ze zich te pletter.

Jan Rodts, sinds jaar en dag de man van Vogelbescherming Vlaanderen, vraagt in "De wereld vandaag" op Radio 1 aandacht voor dit fenomeen en vraagt aan architecten om vooral spiegelglas zoveel mogelijk te vermijden.

"Alsmaar vaker sterven vogels doordat ze tegen glazen gebouwen vliegen", zegt hij. "Wereldwijd zouden zo’n 1 miljard vogels botsen en sterven doordat ze tegen glas vliegen. Vooral tijdens de trekperiodes van de vogels: de herfst (wanneer ze naar warmere gebieden trekken) en de lente (wanneer ze huiswaarts keren) zien we vaker dat vogels sterven door botsing."

De grootste slachtoffers zijn de ijsvogel, de sperwer en de goudhaan.

Hoe komt dit?

"Tijdens hun trektocht komen vogels terecht op ongekend terrein. Ze kennen de gevaren van de omgeving niet en komen daardoor vaak in de stad terecht, waar veel gebouwen met glas staan. Glas is voor vogels onzichtbaar en dus een gevaarlijk obstakel.

"Spiegelglas reflecteert en weerspiegelt het landschap. Ook zien vogels de reflectie vaak als schaduw. Hierdoor worden ze aangetrokken tot het glas en komen ze ermee tot aanraking. Bij gebouwen glas aan beide kanten zien vogels de buitenlucht. Ze proberen dan als het ware door het gebouw te vliegen, maar botsen op glas."

"De meeste soorten zangvogels migreren 's nachts. Dat komt omdat ze vooral vertrouwen op de maan en de sterren tijdens hun tocht. De nachtelijke verlichting in dichtbevolkte, stedelijke gebieden brengt trekvogels in verwarring, en dan vooral tijdens mistige of regenachtige nachten, wanneer de bevolking laag is. Vogels trekken dan op lagere hoogte en worden aangetrokken door het licht van grote glazen kantoorgebouwen. Daardoor komen ze tot botsing met het glas."

"Een extra element is dat sommige vogels elkaar soms bekampen. Wanneer ze glas zien vliegen ze ernaartoe in de waan dat ze een mannelijke tegenstander zien. Hierdoor vliegen ze letterlijk te pletter tegen de glazen gebouwen."

Bestaan er oplossingen?

"Er is een verschil tussen kleine en grote glaspartijen. Hoe groter, hoe problematischer."

"Toch zijn er al initiatieven die ervoor kunnen zorgen dat vogels veel minder tegen glazen gebouwen vliegen. In New York bijvoorbeeld hebben ze zelfs al eens de verlichting van glazen gebouwen verboden tijdens het najaar."

Bestaan er andere dodelijke menselijke uitvindingen?

"Ja, windmolens bijvoorbeeld. Al blijft het aantal dodelijk slachtoffers als gevolg van botsingen met windturbines ver onder dat van de slachtoffers na botsingen met gebouwen."

"Windmolens hebben twee verschillende effecten voor vogels: directe sterfte door botsing en verstoring van de habitat (indirect effect). Ook vleermuizen kunnen last krijgen door windmolens." 

Meest gelezen