Van burn-out tot rugpijn: nooit eerder zoveel langdurig zieken thuis
In 2015 zijn er bijna 8 procent meer langdurige zieken bijgekomen, werknemers of werklozen die minstens een jaar lang arbeidsongeschikt zijn. Vorig jaar waren er 346.971 langdurig zieken. In vergelijking met 5 jaar geleden gaat het om stijging van ruim 20 procent. Die forse toename is grotendeels het gevolg van de aangroei van de twee grootste groepen: mensen met psychische stoornissen en mensen die lijden aan ziektes van het bewegingsstelsel.
De psychische stoornissen -vooral burn-out en depressies- alleen al zijn goed voor 35 procent van alle langdurig zieken. Hun aantal is de afgelopen 5 jaar met een derde gestegen. 30 procent van de langdurig zieken lijdt aan ziektes van het bewegingsstelsel. Het gaat dan onder meer om ziektes die kunnen ontstaan door de arbeidssituatie zoals rugpijn en spierpijn. Hun aantal is de laatste 5 jaar met ruim 40 procent gestegen.
De toename is al enkele jaren aan de gang. Klinisch psycholoog Elke Van Hoof (VUB) ziet verschillende oorzaken voor die toename. "Op individueel niveau bouwen mensen voor zichzelf te weinig hersteltijd in", legt ze uit. "We komen thuis van ons werk en zijn voortdurend op de ipad of op de smartphone bezig, maar dat heeft een kostprijs op onze hersenen en onze productiviteit."
Ook de werkgevers dragen een deel van de verantwoordelijkheid. "We zijn nog niet goed voorbereid op de nieuwe manieren van werken", zegt Van Hoof. "Mensen weten vaak niet goed waar ze exact mee bezig zijn en dat leidt onder meer tot het gevoel van toenemende werkdruk of zelfs emotionele uitputting." Daarnaast is het maatschappelijk niet meer aanvaard om nog veel fouten te maken.
Hoewel ze de stijging niet wil minimaliseren, nuanceert Van Hoof die wel. "Zweden wordt vaak als het walhalla voorgesteld, maar daar is sprake van een stijging van 119 procent in de laatste 5 jaar. Dan valt een toename van een derde nog mee." Volgens de psycholoog is er bij ons zeker de laatste tijd meer "sense of urgency" om de problemen aan te pakken. "Het zal wel nog een jaar of 5 duren vooraleer dat ook in de cijfers te merken is."
Dat het aantal mensen met ziektes van het bewegingsstelsel toeneemt zou dan weer deels te maken hebben met de vergrijzing en het optrekken van de pensioenleeftijd. Hierdoor veroudert immers de beroepsbevolking, waardoor deze ziektes -die vooral oudere werknemers treffen- ook vaker voorkomen.