Turkse overheid vraagt moskeeën in België om te spioneren
Op 20 september ontvingen religieuze instanties in België die zijn verbonden aan het Turkse departement van religieuze zaken Diyanet een brief vanuit Ankara, schrijft Knack.
In de brief werd opgeroepen om gedetailleerde rapporten op te maken van onder andere "onderwijsinstellingen, ngo's, liefdadigheidsinstellingen en culturele organisaties" verbonden aan de Gülen-beweging.
Ook de 65 moskeeën in België die aan Diyanet zijn verbonden, hebben zo'n opdracht ontvangen, blijkt uit de brief die Knack publiceert, en die ook VRT Nieuws heeft laten vertalen.
Hieronder enkele passages uit de brief, waarin bij "afzender" het kabinet van de eerste minister en de Diyanet (het directoraat van religieuze zaken) vermeld staan:
Op 3 en 4 augustus kwam het voorzitterschap van de Religieuze Raad samen in Ankara in een buitengewone zitting, gevolg gevend aan artikel 5 van de verordening van de Religieuze Raad, met slechts 1 agendapunt:
na de bloedige staatsgreep op 15 juli , uitgevoerd door een organisatie (FETO/PDY) die religie exploiteert, met het oog het proces te evalueren waarin het land en het volk zich bevinden, alsook vernoemde en andere handelingen die ons land, ons volk en ons religie beschadigen, om vanuit religieus oogpunt evaluaties / beoordelingen te maken en concrete stappen te ondernemen.
Deze vergadering, die plaatsvond onder auspiciën van de president, besloot dat "de FETO/PDY-terreurorganisatie onder de naam van onderwijsvrijwilligers in de geografie waar ons hart ligt, in Midden-Azië, de Balkan, Afrika en het Verre Oosten, via activiteiten van manipulatie en vernieling in deze landen gebruikmakend van religie en religieuze elementen een hegemonie heeft verwezenlijkt, zal worden vastgesteld. De vaststellingen waarvan sprake die worden gedaan zullen gedeeld worden met de ministers van religie van de lidstaten van de Avrasya Islam Surasi en het Directoraat van Religieuze Zaken.
(...)
U wordt verzocht: in het land /de regio waar u werkt alle organisaties, activiteiten, onderwijsactiviteiten (kleuterschool, lagere school, faculteiten, internaten) , ngo’s, liefdadigheidsinstellingen, PR- en culturele activiteiten uitgaande van FETO/PYD bijzondere aandacht te geven in rapportage en te sturen naar disiskiler@diyanet.gov.tr voor 27 september 2016 in format Word en tot de rapportering van het algemene directoraat hierover de grootste omzichtigheid in acht te nemen.
Verstuurd aan de Turkse consulaten en ambassades
Vorige week bracht de Turkse krant Cumhuriyet het nieuws naar buiten dat de Diyanet in 38 verschillende landen, waaronder België, haar personeel opdracht heeft gegeven om verdachte Gülenisten te bespioneren.
Op haar website plaatste de Diyanet van België vorige week een persbericht waarin ze "geruchten op sociale netwerken" ontkent die de organisatie ervan betichten dat ze "personen die behoren tot het netwerk "Gülen" zou aangeven of over hen informatie zou verzamelen".
"In Turkije is dit geen nieuws dat opzien baart"
Dat de Turkse overheid via de moskeeën informatie probeert in te winnen, is bij ons misschien groot nieuws. In Turkije daarentegen wordt er nauwelijks van opgekeken, zegt politicologe Meryem Kanmaz, die onderzoek deed naar Turkse moskeeën in België.
"Knack verwijst naar de krant Cumhuriyet, die het nieuws naar buiten bracht. Die is gelinkt aan de Republikeinse Volkspartij, die kritisch staat tegenover Erdogan. Die krant vindt het ongehoord dat de Diyanet veiligheidsopdrachten aanneemt. Maar de dag voordien bracht ook de mainstreamkrant Hurriyet het nieuws, en dat wel gewoon in een sec artikel met een neutrale titel."
Voor de Turk in de straat ís het ook geen verrassend nieuws, zegt Kanmaz. Als staatsambtenaren hebben Turkse imams altijd al verslagen naar het moederland gestuurd. Dat de Turkse overheid nu alle middelen inzet, vinden de meeste Turken gelegitimeerd, in de nadagen van een staatsgreep en terwijl het land van buiten- en binnenuit wordt bedreigd.
"Ook de Belgische Turken zullen deze gang van zaken niet betwisten, en zelfs eerder steunen", zegt Kanmaz. "Er is een draagvlak voor, ook bij de Belgische Turken."
De Belgische overheid daarentegen stelt zich wel steeds meer vragen bij de inmenging van de Turkse overheid in de moskeeën. "Na de aanslagen van 11 september stond België nog achter de Turkse imams, want dat waren door de overheid gecontroleerde ambtenaren. Maar door Erdogan wordt het draagvlak hier wel kleiner."