"Het is niet juist om te zeggen dat ons onderwijs in orde is"

Om de drie jaar meet de PISA-studie in 72 landen de leesvaardigheid en wiskundige en wetenschappelijke kennis bij vijftienjarigen. De resultaten variëren voor Vlaanderen van "goed" tot "zeer goed". Vlaanderen hoort nog steeds bij de toplanden. Toch ziet econoom en ondernemer Geert Noels geen reden tot "hoeraberichten".

Noels ziet twee grote problemen. "Enerzijds worden we aan de onderkant nog steeds slechter. We slagen er niet in om zwakke studenten te verbeteren. De bovenkant wordt vaak vergeten en daar is het zo mogelijk nog dramatischer. Op een goede 10 à 15 jaar tijd raken we zo'n 30 procent van onze toppers kwijt. We hebben bovendien niet alleen minder toppers, maar we hebben ook meer vertrekkers. De lokroep uit het buitenland is groot."

"Er wordt onvoldoende nagedacht over de gevolgen. Er wordt heel veel verwacht van de sterkste schouders, wel deze vijftienjarigen zijn de sterkste schouders in wording. We hebben maar één grondstof en dat zijn onze grijze hersencelletjes. Ongeveer 20 jaar na de opleiding krijg je de resultaten qua welvaart. Als we gemiddeld worden wat betreft onze toptalenten, dan gaan we ook gemiddeld worden wat betreft onze economische prestaties."

Noels maakt de vergelijking met sport: "Je moet dat talent al op jonge leeftijd identificeren en kansen geven. Dat geldt ook voor talen en wetenschap. Als je dat talent tijdig cultiveert, krijg je als land veel in retour."

"Vlaanderen wentelt zich in zelfgenoegzaamheid. Je leest altijd: "Het onderwijs is goed." Al 15 jaar zie je toch sterke aandachtspunten, zowel aan de onder- als aan de bovenkant. Het gemiddelde is inderdaad nog goed, maar we tenderen naar het gemiddelde. Die nivellering is een probleem. Dan zijn we niet realistisch over de verslechtering langs beide kanten."

Noels ziet evenwel geen oplossing in zogenaamde elitescholen, iets wat N-VA ooit voorstelde: "Dan krijg je polarisering. Er moet gewoon meer vrijheid aan de scholen en leraren gegeven worden. Wat minder regeltjes en procedures. Er moet wat meer vertrouwen vanuit Brussel komen dat er decentraal heel goede dingen kunnen gebeuren, die je niet allemaal centraal kan afdwingen. Het is geen probleem van centen."