1 op de 4 holebi's en transgenders ondernam al zelfmoordpoging

Uit een steekproef bij 656 holebi's en 248 transgenders, blijkt dat 26,5 procent van de deelnemers al één of meerdere pogingen tot zelfdoding heeft ondernomen. Concreet gaat het om 22 procent van de holebi's en maar liefst 38,7 procent van de transgenders. "We hadden wel verwacht dat de cijfers hoger zouden liggen dan bij de rest van de bevolking", vertelt onderzoekster Gwendolyn Portzky in "Hautekiet" op Radio 1. "Maar hier zijn we toch wel van geschrokken. 15 jaar geleden lagen de cijfers nog rond de 12 à 14 procent." 

"We weten dat het een kwetsbare groep is", zegt ook Jeroen Borghs van holebifederatie Cavaria. "Daarom pleiten we er al lang voor dat er doelgerichte campagnes en initiatieven komen binnen zelfdodingspreventie."

Volgens het onderzoek zijn de risicofactoren voor zelfdoding het in aanraking komen met homofoob of transfoob geweld, de reactie van de ouders bij een coming-out en de bereidheid tot het zoeken van psychische hulp.

Ook al zijn er nu antidiscriminatiewetten, is het homohuwelijk een realiteit en kunnen partners van hetzelfde geslacht kinderen adopteren, toch worden holebi's en transgenders nog al te vaak met onbegrip en discriminatie geconfronteerd. "Wij hebben het idee dat er een gevoel van aanvaarding is", zegt Portzky. "Maar uit het onderzoek blijkt dat 65 procent van de bevraagde holebi's al ooit het slachtoffer is geweest van homofoob geweld. Bij de transgenders was dat zelfs 75 procent. Wij denken dat we erg progressief zijn, maar als je die cijfers dan ziet, dan besef je dat er nog heel veel moet veranderen."

De onderzoekers van de UGent pleiten daarom voor meer dan enkel gerichte campagnes. Zo wijzen ze er in De Morgen op dat er al een strafverzwaring is voorzien voor homofobie, maar nog niet voor transfobie. Ze stellen bovendien voor om een protocol op te stellen dat holebi's en transgenders moet beschermen binnen een werk- of schoolomgeving.

Tom Goris werd in 2013 Mister Gay Vlaanderen, maar ging daarvoor door een diep dal. In De Morgen en bij Jan Hautekiet op Radio 1 getuigt hij over hoe hij enkele jaren geleden overwoog om uit het leven te stappen. "Zowel op school als op de werkvloer ben ik jarenlang gepest geweest", vertelt Goris. "De pesterijen dateren al van voor ik uit de kast kwam, maar mijn outing heeft alles alleen maar verergerd. Ik was de enige homo op school, dat was toen nog taboe."

Goris had alles tot in de puntjes voorbereid, maar iets hield hem uiteindelijk tegen zijn plannen uit te voeren. "Ik kan het moeilijk beschrijven, maar er is toen op het allerlaatste moment iets naar boven gekomen waardoor ik ben beginnen vechten", zegt hij. "Na mijn zelfmoordpoging ben ik beginnen nadenken en heb ik hulp gezocht."

De verkiezing van Mister Gay Vlaanderen kwam enkele maanden later precies op het juiste moment. "Ik wilde het niet alleen doen voor mezelf, maar ook voor anderen, die met dezelfde problemen worstelden. Ik hoop dat mijn verhaal andere hoop kan geven."

De Vlaamse overheid wil gerichte acties opzetten om de zelfmoorden en zelfmoordpgingen bij holebi's en transgenders terug te dringen. Vlaams minister van Welzijn Jo Vandeurzen wil met de uitkomst van het onderzoek aan de slag gaan en kijkt daarbij ook naar politie en justitie. "We moeten mensen bij politie of justitie die bezig zijn met de strijd tegen homofoob of transfoob geweld sensibiliseren over de risico's op suïcide. We moeten vormingen over opzetten en zorgen dat mensen naar de juiste hulpverlening leiden."

Wie vragen heeft rond zelfdoding kan terecht op de Zelfmoordlijn via het gratis nummer 1813 of op zelfmoord1813.be