"Als alleenstaande ouder is het financieel niet altijd simpel"
Gunter (foto met zijn gezin bovenaan) uit Borgerhout is weduwnaar. Anderhalf jaar geleden is zijn vrouw plots overleden en sindsdien staat hij er alleen voor met twee kinderen van 6 en 8 jaar. Hij heeft ook nog een 18-jarige dochter uit een vorige relatie die hij in co-ouderschap opvoedt. “In het begin was het echt verschrikkelijk. Eerst de klap zelf natuurlijk, maar daarnaast moest ik ook een combinatie vinden tussen de kinderen, de school en mijn werk. Gelukkig woont mijn familie dichtbij, daar heb ik veel steun aan gehad”, zegt hij.
Intussen heeft Gunter het met zijn werkgever en collega’s zo geregeld dat hij de ene week vroeg werkt en de andere week wat later. “In de week dat mijn oudste dochter bij mij is, begin ik om 5.30 uur te werken. Zo kan zij de kleinsten naar school brengen, kan ik ze ’s avonds van school halen en hebben we nog wat tijd samen”, legt Gunter uit. “In de andere week werk ik later. Zo breng ik ze zelf naar school ’s morgens en halen mijn ouders, schoonouders of mijn schoonzus ze ’s avonds op. In die week ben ik pas thuis als de kinderen moeten gaan slapen.”
“Het is niet altijd even gemakkelijk”, geeft Gunter toe. “Ook al omdat je alle keuzes en beslissingen alleen moet nemen. Je kunt wel eens iets afchecken bij familieleden, maar dat is toch niet hetzelfde.” Ook kleine dagdagelijkse dingen zijn gemakkelijker met twee dan alleen. “Dat er iemand kookt terwijl je naar de winkel gaat bijvoorbeeld. Als je alleen bent dan moet je dat allemaal na elkaar doen. Die kleine dingen slorpen enorm veel tijd op. Als de kinderen slapen en het huishouden gedaan is, schiet er niet veel vrije tijd meer over.”
Financieel valt het voor Gunter al bij al nog mee. “Voor het overlijden van mijn vrouw was ik halftijds aan het werken en combineerde ik dat met studies. Ik ben vrij snel gestopt met die studie en terug fulltime gaan werken. Dat in combinatie met het wezengeld (red. verhoogd kindergeld als een van de ouders overlijdt) en het overlevingspensioen van mijn vrouw, zorgt ervoor dat er financieel niet zoveel verschil is met vroeger. Door een schuldsaldoverzekering is mijn aandeel in de lening van het huis ongeveer even groot gebleven.”
Gunter vindt wel dat er veel “rare regels” zijn bij het overlijden van een partner. “En dat maakt het soms moeilijk”, zegt hij. Zo kwam hij recent voor enkele financiële verrassingen te staan in verband met het nalatenschap. “Ik mag blij zijn dat ik een deftige job heb en dat ik familie heb die af en toe voor de kinderen kan zorgen, zodat ik wat geld heb kunnen sparen. Anders zou ik het niet kunnen betalen”, zegt hij. “Als je geen netwerk hebt en je staat er alleen voor met de kinderen, dan is dat -puur financieel al- de hel.”
"Alleenstaande ouders vallen al te vaak uit de boot"
Janna uit Gent is een bewust alleenstaande moeder. “Ik had nog niet de partner van mijn leven ontmoet, maar ik wilde echt wel kinderen”, zegt ze. Vijf jaar geleden is haar zoontje geboren. Hoewel hij bewust gepland was, waren de eerste jaren niet gemakkelijk. “Hij had veel zorg en aandacht nodig en ik werkte toen nog 65 kilometer van huis. Ik had opvang gevonden in de buurt van mijn werk, waardoor mijn zoontje elke dag twee uur in de auto zat." Geen ideale situatie dus. Later vond ze een opvangplaats in Gent. "Ik moest om 8 uur op mijn werk zijn en de opvang begon pas om kwart na 7, waardoor ik moeite had om op tijd te komen."
Uiteindelijk heeft ze werk gezocht en gevonden in het Gentse. Werk met glijdende uren bovendien, waardoor ze haar werkdag kan inplannen rond de uren van de school van haar zoontje. Daarnaast zijn sinds enkele jaren haar ouders dichter bij haar in de buurt komen wonen. “Hierdoor heb ik af en toe een dag voor mezelf om toch eens buiten te kunnen komen”, zegt ze. “Zo is er de laatste jaren in mijn situatie wel veel verbeterd.”
Toch is het nog steeds niet altijd gemakkelijk. “Het zou wel wenselijk zijn mocht er wat meer rekening worden gehouden met ons”, zegt Janna. “Alleenstaanden vallen al te vaak uit de boot. Onze samenleving is opgebouwd rond het klassieke gezin met twee ouders. Organisatorisch en financieel is het niet altijd even simpel als je alleen bent. De opvangkosten alleen al lopen soms erg hoog op.”
Janna zou ook graag wat meer sporten, maar zelfs een uurtje gaan lopen kan niet zonder een babysit en zo wordt zelfs joggen organisatorisch een moeilijke hobby. “Het is altijd moeilijk om het rond te krijgen en soms steekt dat wel.” Ook een avondje uit gaat altijd gepaard met een babysit. “En zo wordt het al snel een dure avond”, zegt ze. “Ik vind het belangrijk om nog voldoende buiten te komen, zodat mijn sociaal leven actief blijft en ik niet in het isolement terechtkom.”
De alleenstaande moeder nuanceert wel haar financiële situatie. “Ik moet niet zot doen met mijn budget, maar het is ook niet zo dat ik elke euro in twee moet bijten. Je vindt uiteindelijk wel een evenwicht. Het neemt natuurlijk niet weg dat er veel kosten zijn en dat ik die alleen moet dragen.” Nog voor haar zoontje geboren was, had ze een appartement gekocht. “De lening is zwaar, maar ik zie het als een soort spaarboekje. Zolang het lukt, is het goed.”