Een op de zeven kinderen is te zwaar

Voor het eerst is grondig in kaart gebracht hoe het gesteld is met het overgewicht bij de Belgische kinderen (3-9 jaar) en jongeren (10-17 jaar). Het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid heeft in een representatief onderzoek 1.000 kinderen en nog eens 1.000 jongeren gewogen en gemeten. Ook hun voedingsgewoonten zijn bevraagd.

Uit internationaal onderzoek weten we dat overgewicht een groeiend probleem is, niet alleen bij volwassenen, maar ook op jonge leeftijd. Uit de WIV-studie blijkt nu dat 15 procent van de kinderen te zwaar is. Bij de jongeren is dat al 18 procent. En tot 5 procent van de kinderen en jongeren is zelfs veel te zwaar.

Om het gewicht onder controle te houden, is een regelmatig eetpatroon aangewezen, met drie hoofdmaaltijden per dag en maximaal twee tot drie gezonde tussendoortjes. Kinderen blijken regelmatiger te eten dan jongeren. Zo neemt 90 procent van de kinderen minstens vijf dagen per week een ontbijt. Bij de jongeren tussen 14 en 17 jaar daalt dat tot amper 67 procent.

"Kinderen slaan minder vaak het ontbijt over dan jongeren", zegt dokter Karin De Ridder van het WIV, "en ze eten ook minder vaak laatavondsnacks." Van de jonge kinderen eet 21 procent een tussendoortje 's avonds. Bij de jongeren tussen 14 en 17 jaar stijgt dat tot 33 procent.

Bijna 85 procent van de kinderen kan vrij fruit nemen als tussendoortje. Maar ouders beperken wel de toegang tot andere tussendoortjes, zoals gesuikerde koekjes. Toch mag 35 procent van de kinderen helemaal zelf zijn tussendoortje kiezen. Anderzijds wordt 42 procent van de kinderen wel verplicht om aan tafel zijn bord leeg te eten.

"Ouders moeten proberen om een gulden middenweg te vinden,” raadt dokter De Ridder aan. "Ze kunnen hun kinderen beter geen vrije toegang geven tot koekjes en snoep, maar ze moeten hen ook niet verplichten om absoluut hun bord leeg te eten, ook als ze geen honger hebben."

Bijna alle kinderen eten in familieverband. Maar een kleine helft neemt het ontbijt en avondmaal af en toe voor de televisie. Slechts 53 procent van de kinderen kijkt nooit televisie tijdens het ontbijt, en 59 procent zit nooit voor de buis tijdens het avondmaal.

"Kinderen kunnen beter niet eten voor de televisie", legt Karin De Ridder uit. "Want daardoor wordt hun verzadigingsgevoel onderdrukt, zodat ze meer gaan verorberen dan ze eigenlijk nodig hebben."

Bij kinderen en jongeren ligt het overgewicht nog altijd veel lager dan bij volwassenen. Vanaf 35 jaar is 55 procent van de Belgen te zwaar, en 21 procent zelfs veel te zwaar. Het overgewicht neemt niet alleen toe met de leeftijd, maar is nu ook groter dan pakweg tien jaar geleden.

"Veel mensen zijn bewust bezig met hun gewicht", zegt dokter De Ridder. "Zo wil de helft van de bevolking zijn gewicht stabiel houden en wil een kwart vermageren door regelmatiger en gezonder te eten. Maar slechte eetgewoontes zijn hardnekkig: zo slaat ruim een op de vijf mensen nog altijd het ontbijt over en eet bijna een op de drie een laatavondsnack."

Intussen voert de federale regering vanaf volgend jaar alvast een "suikertaks" in op frisdranken. Maar amper 47 procent van de Belgen gaat akkoord met taksen op ongezonde voeding. Ruim de helft is er dus niet voor te vinden om ongezonde voeding extra te belasten.

Wel gaat 74 procent van de Belgen akkoord met subsidies voor gezonde voeding, zoals groenten en fruit. "De meerderheid van de bevolking wil gezond eetgedrag belonen, eerder dan ongezond eetgedrag te bestraffen", besluit Karin De Ridder.