"Meer flexibiliteit nodig om uitdagingen NMBS aan te pakken"

De NMBS moet meer inkomsten genereren en de productiviteit verhogen. Om dat voor elkaar te krijgen is het belangrijk dat de maatschappij meer flexibiliteit krijgt, zo stelde Jo Cornu, de topman van de spoorwegen, vandaag in "De 7e dag". Cornu wou daarom ook niet zeggen met hoeveel man minder personeel de spoorwegen het zullen moeten doen.

Het zijn cruciale maanden voor de spoorwegen. Naast onder meer een nieuwe beheersovereenkomst zijn er ook de gesprekken rond een nieuw investeringsplan, een multimodaliteitsplatform om de complementariteit met andere vervoersmaatschappijen te verzekeren en de gesprekken over de wijziging van de wetgeving omtrent de NMBS.

De spoorwegen krijgt nu inkomsten uit twee kanalen, de dotatie van de overheid en de inkomsten uit de tarieven. Wat dat laatste betreft, moet België het alvast met een stuk minder doen dan de spoorwegen in andere, vergelijkbare landen. De NMBS krijgt 6 eurocent per reiziger per kilometer, Nederland 11, Zwitserland 17 en Engeland 18.

"90 miljoen euro misgelopen"

Door een bepaling in de huidige beheersovereenkomst, die bepaalt dat de dotatie van de NMBS niet wordt geïndexeerd als ze de stiptheid van de treinen niet kan garanderen, is de NMBS de voorbije jaren flink wat inkomsten misgelopen. "Het gaat om ongeveer 15 procent van de index of zo'n 90 miljoen euro", aldus Cornu.

"Dat is waarom het zo moeilijk is om de schuld te stabiliseren. De stiptheid is laatste twee jaar serieus gestegen waardoor we volgend jaar de index kunnen volgen. Maar al wat verloren is, is verloren. We kunnen dus geen inhaalbeweging doen."

"Men penaliseert het bedrijf, maar daarmee schiet de overheid eigenlijk in zijn eigen voet. Dat men het management zou penaliseren, zou ik nog begrijpen."

"We moeten naar een situatie waarin we de schuld stabiliseren. In 2005 heeft de overheid zeven miljard euro schuld overgenomen. Nu zitten we alweer aan vier miljard euro schuld voor de hele groep. Er moet dus iets gebeuren aan de inkomstenkant. Daar is meer flexibiliteit nodig. Maar ook aan de uitgavenkant moet ingegrepen worden, dus moeten we de productiviteit verhogen."

"De laatste twee jaar zijn de kosten met 100 miljoen euro verlaagd, vooral door vermindering van de structurele kosten maar we staan de komende vier jaar natuurlijk nog voor andere uitdagingen."

Geen extra reizigers door vorige investeringen

De laatste tien jaar is er vooral geïnvesteerd in infrastructuur, zo'n acht miljard euro. Maar die investeringen hebben er niet toe geleid dat er meer treinen rijden. Voor mij moet er geïnvesteerd worden in een beter aanbod en in meer reizigers aantrekken, dat is natuurlijk ook een manier om onze inkomsten te verhogen."

Net daarom is er meer flexibiliteit nodig, stelt Cornu. "Als we erin slagen om meer reizigers aan te trekken, dan zullen we meer aanbod hebben en meer personeel nodig hebben." Om die reden is het volgens Cornu zinloos om daar nu al een cijfer op te plakken.

De spoorbaas kwam tot slot ook terug op de voorbije stakingsacties, die, zo berekende de NMBS, 10 miljoen euro hebben gekost. "We zitten nu aan een stijging van 1 procent reizigers per jaar. Wanneer er enkele grote stakingen zijn, haakt de reiziger af en wordt het getal negatief."

Nog volgens Cornu duurt het zes maanden voor reizigers een staking vergeten zijn. "In de privésector beseffen werknemers veel meer welke mogelijke negatieve gevolgen een staking kan hebben voor hun bedrijf. Bij NMBS bestaat bij veel mensen de idee dat de Staat de rekening wel zal betalen."

Meest gelezen