"Laat alle vrouwen testen op borstkankergen"
In ons land hebben vrouwen ongeveer 10 procent kans om in de loop van hun leven borstkanker te krijgen en 1,5 procent om eierstokkanker te krijgen. In de meeste gevallen gaat het om een niet-erfelijke variant van borstkanker, maar bij 5 tot 10 procent van de vrouwen met borstkanker speelt wel een erfelijke factor mee.
Vrouwen met een zogenoemde BRCA 1 of BRCA 2-genmutatie lopen een verhoogd risico om borstkanker (tot 80 procent) en eierstokkanker (tot 60 procent) te krijgen, en dat al op erg jonge leeftijd. Vaak is het preventief verwijderen van de borsten en/of de eierstokken de enige optie. Enkele jaren geleden liet de Amerikaanse actrice Angelina Jolie preventief haar borsten en eierstokken wegnemen omdat ze drager was van de genmutatie.
"Mensen weten niet of niet op tijd dat het gen in hun familie voorkomt"
Momenteel laten in ons land elk jaar ongeveer 7.000 vrouwen zich testen op de aanwezigheid van BRCA 1 of BRCA 2. Dat aantal stijgt elk jaar. Zeker sinds Angelina Jolie (kleine foto) met haar verhaal naar buiten kwam, zien artsen meer patiënten die dat willen laten doen.
Voorlopig kunnen enkel vrouwen van wie vermoed wordt dat ze drager zijn van de genmutatie zich laten screenen, bijvoorbeeld omdat in hun familie veel borstkanker voorkomt. Maar volgens Jacques De Greve, diensthoofd van het UZ Brussel, weten veel mensen niet of niet op tijd dat het gen in hun familie voorkomt.
"De test wordt nu uitgevoerd als er al een voorgeschiedenis is van kanker, het preventieve karakter van de screening gaat zo verloren. Bovendien leven de helft van de vrouwen en mannen in families die klein zijn of waarvan ze de voorgeschiedenis niet kennen", argumenteert De Greve. Als àlle vrouwen zich zouden laten testen, zou dat elk jaar 750 tot 1.000 kankers voorkomen.
Aan de genetische screening op BRCA I en BRCA 2 hangt ook een prijskaartje: alle vrouwen testen die dat willen zou jaarlijks 10 miljoen euro kosten.
Wat zijn aanwijzingen voor een erfelijke vorm van borstkanker?
- Twee of meer eerste- en/of tweedegraadsverwanten (zowel mannelijk als vrouwelijk) aan moeders- of aan vaderszijde met borstkanker en/of eierstokkanker.
- Een eerstegraadsverwant (man of vrouw) met borstkanker voor het 50ste jaar.
- Een eerstegraadsverwant met borstkanker en eierstokkanker.
- Een eerstegraadsverwant met borstkanker en een eerstegraadsverwant met eierstokkanker.