Overheid loopt tientallen miljoenen euro's mis aan boetes

De nieuwe wetten die sinds anderhalf jaar de invordering van de vermogensstraffen in strafzaken moeten verbeteren, zijn geen "toverstokjes" waardoor plotseling miljoenen aan niet-betaalde geldboeten, verbeurdverklaringen en gerechtskosten kunnen tevoorschijn getoverd worden". Dat blijkt uit de ervaringen van het openbaar ministerie in Oost- en West-Vlaanderen, zo stelt de Gentse procureur-generaal Anita Harrewyn bij de opening van het nieuwe gerechtelijke jaar in Gent.

Sinds april vorig jaar zijn twee wetten van kracht die geleid hebben tot het nieuwe hoofdstuk strafrechtelijk uitvoeringsonderzoek (SUO) in het wetboek van strafvordering. Beide wetten beogen "de verbetering van de invordering van de vermogensstraffen (boetes en verbeurdverklaringen) en de gerechtskosten in strafzaken door de invoering van het bijzonder vermogensonderzoek."

"Een geloofwaardig strafbeleid staat of valt met de correcte tenuitvoerlegging van de opgelegde straffen. Dit is niet alleen zo voor de vrijheidsstraffen, maar evenzeer voor de opgelegde geldboeten, de gerechtskosten en de uitgesproken verbeurdverklaringen", zei Harrewyn.

Geen uitnodiging om te betalen

In Oost- en West-Vlaanderen werden tot en met 30 juni 2015 slechts 33 SUO's opgestart. "Dit kan weinig lijken, maar men moet er zich van bewust zijn dat aan de opstart van een SUO enige administratieve voorbereiding voorafgaat", stelt het parket-generaal, dat wel een aantal "merkwaardige" en "ontluisterende" vaststellingen meegaf.

"In een zeer substantieel deel van de vonnissen en arresten van het jaar 2014 en voorheen werd op het ogenblik van onze bevraging begin 2015 geen enkele betalingsuitnodiging door de ontvangers verstuurd aan de veroordeelden. Soms werden foutieve - te lage - op te eisen bedragen ingevoerd, of werd vergeten de op te leggen geldboete te vermenigvuldigen met het aantal werknemers. Of werd een uitstel van de veroordeling voor het geheel ingevoerd, terwijl dit voor slechts twee derde het geval was."

"Het staat vast dat de overheid jaarlijks tientallen miljoenen euro's aan geldelijke veroordelingen misloopt, hetgeen in deze barre budgettaire tijden onaanvaardbaar is als we zien hoe binnen de federale overheid in het algemeen en voor de begroting Justitie in het bijzonder op elke euro beknibbeld wordt", stelde de procureur-generaal. Ze wijst er wel op dat het nog te vroeg is om conclusies te trekken. "De toekomst zal uitwijzen of de doelstelling van de wetgever, met name de verbetering van de invordering van de vermogensstraffen, door de nieuw aangereikte wapens kan worden gehaald of zelfs benaderd."

Illegale vermogens goed weggestoken

"Het openbaar ministerie is er zich van bewust dat de SUO-artikelen geen toverstokjes zijn waardoor plotseling miljoenen aan niet-betaalde geldboeten, verbeurdverklaringen en gerechtskosten kunnen worden tevoorschijn getoverd. Er zal door de politiediensten en het openbaar ministerie hard en inventief moeten worden gewerkt om vaak uitstekend verborgen illegaal opgebouwde vermogens aan het licht te brengen. Vergeten we niet dat het niét de kleine criminelen zijn die in de mogelijkheid zijn zich vakkundig te laten bijstaan bij het opzetten van allerlei constructies en wegmoffeltechnieken", waarschuwt Harrewyn.

Meest gelezen