IMF ziet ruimte voor hogere belasting op energie

Het IMF heeft in een studie de wereldwijde subsidies voor energie berekend, en nu ook de gegevens per land bekendgemaakt.

Wereldwijd zullen er in 2015 5,3 biljoen dollar (4.880 miljard euro) subsidies naar energie gaan, vooral doordat landen de belastingen op energie te laag houden volgens het IMF. Op die manier weerspiegelt de prijs niet de schade aan het milieu en de volksgezondheid, die het gebruik van energie veroorzaakt.

China geeft het meeste subsidies in absolute cijfers, Oekraïne in procent van het bbp, en Qatar per hoofd van de bevolking.

Volgens het IMF zouden de overheden 2,9 biljoen dollar extra kunnen innen, als de luchtvervuiling, opstoppingen en schade aan het klimaat in rekening worden gebracht. Dat is genoeg voor de ontwikkelde landen om hun vennootschapsbelasting te halveren, of het is goed voor een kwart van hun uitgaven in de gezondheidszorg. In de opkomende economieën is het zelfs het dubbele van hun vennootschapsbelasting of uitgaven voor de gezondheid. Bovendien zou de uitstoot van het broeikasgas CO2 met 20 procent dalen, en het aantal overlijdens door luchtvervuiling zou halveren.

In België zullen we in 2015 per hoofd van de bevolking 909 euro te weinig aan belastingen op energie betalen, zegt het IMF. Alle landen ter wereld belasten energie te weinig voor het IMF, maar België doet het wel slechter dan de buurlanden, Luxemburg uitgezonderd. In Frankrijk wordt per inwoner 469 euro te weinig belastingen betaald, in Nederland 595 euro en in Duitsland 683. Enkel in Luxemburg liggen de subsidies veel hoger, namelijk 3.747 euro.

Het IMF vindt dat energie minstens evenveel belast zou moeten worden als andere consumptieproducten, en in ons land heeft de regering-Di Rupo de btw op elektriciteit van 21 procent naar 6 procent verlaagd. 

In het kader van de discussie over de begroting en de taxshift komt een verhoging van die btw ter sprake, maar de federale regering lijkt te aarzelen, vooral nadat de Vlaamse regering vorige week al aangekondigd had dat elektriciteit 8 procent duurder zal worden om de schulden van de groenestroomcertificaten weg te werken.

Vandaag kopt de krant De Standaard dat het Internationaal Monetair Fonds (IMF) pleit voor een hogere btw op elektriciteit, maar volgens SP.A-voorzitter John Crombez klopt dat niet. "Nergens in het rapport pleit het IMF voor een hogere btw op elektriciteit. Wat het IMF daarentegen wel zegt, is dat belastingen op en subsidies voor energie even hoog moeten zijn als die op andere consumptiegoederen. Dat is iets totaal anders", zegt Crombez.

"Elektriciteit is een basisbehoefte voor de gezinnen, een basisconsumptiegoed. Daarom hebben we er in de vorige regering voor gezorgd dat de btw verlaagd werd van 21 procent naar 6 procent. Deze regering beschouwt elektriciteit blijkbaar als een luxegoed, dat een btw van 21 procent rechtvaardigt. Elektriciteit is gewoon levensnoodzakelijk."

Crombez zegt dat de regering eigenlijk hetzelfde zou kunnen doen voor aardgas. "Daar geldt nog een btw-heffing van 21 procent. Als deze regering het advies van het IMF wil volgen, weet ze meteen wat haar te doen staat. Ze kan gezinnen een duw in de rug geven door ook voor die basisbehoefte de btw te verlagen naar zes procent."