Regering en bouwsector hebben plan klaar voor aanpak sociale dumping

De Belgische bouwsector heeft zwaar te lijden onder de oneerlijke concurrentie door bedrijven die onder de marktprijs werken, omdat ze sociale regels overtreden en goedkope werkkrachten uit Zuid- en Oost-Europa inzetten. Door sociale dumping zijn in de sector de voorbije jaren al meer dan vijftienduizend jobs verloren gegaan. Nog eens tienduizend jobs staan op de helling.

Om die negatieve spiraal te stoppen, hebben staatssecretaris voor de strijd tegen de sociale fraude Bart Tommelein (Open VLD) en minister van Zelfstandigen Willy Borsus (MR) samen met de werkgevers en vakbonden uit de bouwsector een "plan voor eerlijke concurrentie" ondertekend. Daarin staan veertig maatregelen die de komende maanden en jaren uitgevoerd moeten worden.

Opvallende maatregelen: de verplichte aanwezigheidsregistratie wordt uitgebreid. Nu is dat enkel voor grote werven, boven de 800.000 euro. Volgend jaar al wordt de verplichting uitgebreid naar werven boven de 500.000 euro, tegen 2018 moet het voor alle werven. De constru-badge, het visuele identificatiemiddel voor bouwarbeiders, zal verplicht worden gemaakt, ook voor buitenlandse arbeiders.

Het aantal onderaannemers wordt beperkt. Nu kan een onderaannemer zelf nog een onderaannemer inschakelen en die kan dat op zijn beurt weer doen. Die "verticale keten" zal beperkt worden tot twee schakels. "Hoe meer schakels in de keten, hoe moeilijker de controle", zegt Tommelein.

De regering wil ook het meldingssysteem voor buitenlandse werknemers (Limosa) aanscherpen. Zo zou elke melding na maximum zes maanden vernieuwd moeten worden.

Overheden zelf zullen er beter over waken dat ze zelf de sociale dumping niet mee organiseren wanneer ze openbare aanbestedingen uitschrijven. Zo zullen ze in hun lastenboeken meer rekening moeten houden met kwalitatieve criteria en zal de laagste prijs niet langer het enige doorslaggevende argument zijn.

Om het grote publiek bewust te maken van het belang van de strijd tegen sociale dumping, komt er een sensibiliseringscampagne. "Iedereen is tegen sociale dumping, maar we organiseren die vaak zelf door werken onder de marktprijs te laten uitvoeren", zegt Tommelein. De staatssecretaris wil, naar analogie met de flitscontroles op de weg, ook "sociale flitscontroles" invoeren.

Het plan bevat ook maatregelen die op Europees niveau geregeld moeten worden. Nu wordt er vaak gesjoemeld met sociale zekerheidsbijdragen van buitenlandse werkkrachten. Die moeten in het land van herkomst betaald worden. Maar de informatie-uitwisseling tussen de landen hierover verloopt vaak stroef, wat controle moeilijk maakt. Ons land gaat er nu voor pleiten om die bijdragen in ons land te innen, om ze dan door te storten aan het herkomstland.

Ook binnen de Benelux moeten er verdere afspraken worden gemaakt. Heel wat valse detacheringen in de bouw gebeuren nu via niet-erkende Nederlandse uitzendbedrijven. Onder meer een betere uitwisseling van gegevens moet die "Nederlandroute" indijken.