"Straks" werkt even goed of zelfs beter

Deze week zetten we de focus op Brussel en een stukje Belgische geschiedenis. Mick, uit Dublin, leidt op een zonnige maandag een heel internationale groep van zo'n 40 mensen door hartje Brussel. Hij werkt volgens een speciaal concept: deelnemers hoeven niks te betalen, en de gids "leeft" van de fooien achteraf. Werkt dit? Wij gingen mee en vroegen het aan de gids zelf. "Dit werkt eigenlijk bijzonder motiverend."

Het is een zonnige, ietwat winderige julidag, met af en toe wat wolken die voor de zon schuiven en niet te heet. Perfect weer voor een rondleiding in open lucht. Mick Birmingham (27) van New Europe Tours ziet ruim voor het startuur zijn Engelstalige groep (er is ook een Spaanse rondleiding) aanzwellen op de Brusselse Grote Markt. Er wordt besloten de groep op te splitsen.

Mick maakt zijn groep voor de start nog even Diets hoe het concept precies werkt: "Dit is een gratis rondleiding, maar ik heb een baas en werk als freelancegids. Dit is eigenlijk een eerlijker en meer fair systeem dan als je op voorhand betaalt: jullie maken de gidsbeurt mee, vellen zelf een oordeel en beslissen op het einde hoeveel je wil geven."

"Anders betaal je pakweg 15 euro op voorhand en stel dat het een slechte rondleiding is: je krijgt sowieso geen 'refund'", betoogt Mick nog. De Engelstalige groep telt zo'n 40 mensen en is heel internationaal: van Maleisië tot de VS, van Brazilië tot Pakistan, van Chicago tot Melbourne en van Arizona tot Wellington. Jong en oud ook. Ik blijk de enige Belg in het gezelschap te zijn en daar zal de gids nog enkele keren op inspelen.

Het Belgische wereldrecord

Tijdens een gidsbeurt van zo'n 3 uur, met een pauze onderweg, neemt Mick de belangrijkste plaatsen van Brussel-centrum mee. Zijn anekdotische stijl met af en toe een kwinkslag werkt: het overwegend jonge publiek blijft geboeid luisteren, zelfs wanneer het over de ingewikkelde ontstaansgeschiedenis van België gaat aan het operagebouw van de Munt.

Mick is niet zo groot van gestalte, maar praat luid en duidelijk, tot grote tevredenheid van twee oudere Welshe dames in de groep. "Wat ook helpt, is dat ik als gids me iets hoger positioneer", vertelt Mick ons na de tocht. Zo zien we hem regelmatig ergens op een verhoogje postvatten.

De klassieke Belgische thema's komen aan bod, en moeilijke onderwerpen worden niet uit de weg gegaan, zoals Hergés controversiële eerste album over 'Kuifje in Congo', het bewind van koning Leopold I en de uitbuiting van datzelfde Congo ook. En dan is natuurlijk ook het wereldrecord van "land zonder regering".

Zelfs culinaire tips krijgen we mee: "Als je een wafel koopt, neem dan nooit een vorkje erbij, maar in tegendeel meer dan voldoende servetten. Dat vorkje breekt toch af, blijft dan ergens in de wafel steken en dan bijt je ervan en kan je doodgaan (en dat zou zondigen zijn tegen regel 1 die hij bij de start uitlegde: "Niemand heeft de toestemming om te sterven tijdens deze ronde. Dat is basisregel 1). Probeer je ook af te zonderen voor dat bijzondere moment: jij en je wafel, en dan vooral je gezicht voldoende afvegen als je gedaan hebt."

En toen weerklonk een applausje

De mensen die ik tussen de vertelmomenten aanspreek, zijn allen tevreden. Een Maleisische man heeft wel een kleine opmerking over Brussel: "Het ziet er toch een beetje vuil uit." Maar hij geeft wel toe dat hij in Maleisië in een extreem propere stad woont.

Op de trappen die uitkijken op het kleurrijke bloementapijt op de Kunstberg, is het tijd voor het afscheid. Er weerklinkt spontaan een applausje. Maar hoeveel fooi (of loon) zal de gids krijgen?

Op enkele mensen met muntjes na, geven velen een briefje en het is zeker niet altijd een vijfeurobiljet. De Welshe dames zijn tevreden en laten dat ook weten: "Bedankt Mick om zo luid te praten! We hebben je goed begrepen!" Hoeveel de gids heeft opgehaald, blijft geheim, maar hij oogt best tevreden. Het concept werkt, wat hem betreft.

"Dit systeem (de beloning achteraf) werkt erg motiverend voor mij als gids. En de mensen zijn vaak heel dankbaar", vertelt Mick ons in een Brusselse bar. Kan hij er genoeg aan verdienen? "Als ik er de huur van mijn woning niet van kon betalen, zou ik dit niet doen", glimlacht hij. "En freelance werken, geeft me mijn vrijheid."

"Grotere groep betekent niet méér inkomsten"

Mick, een econoom met een boontje voor geschiedenis, wil een misverstand uit de wereld helpen. Het is niet omdat een groep groot is, dat de gids meer verdient. "Integendeel. Dan denken de mensen vaak 'ik moet niet zoveel geven, want er zijn toch veel anderen die iets geven'. Maar als ze elk twee euro geven, kom ik niet uit de kosten. Ik moet per deelnemer immers ook een basisbedrag afdragen aan mijn werkgever."

Andere conclusie: met een internationale groep is hij ook afhankelijk van de wisselkoersen. Amerikanen geven relatief gezien meer als de euro zwak staat, en omgekeerd. En ook: de leeftijd. Oudere deelnemers blijken de gulste gevers: "Hoe ouder de gemiddelde leeftijd van de groep, hoe beter ze uitrekenen hoeveel ze gaan geven opdat je een verdienste zou hebben."

De lucratiefste groepen zijn in de lente, wanneer er wel eens zakenmannen meegaan. Maar je kan er geen echte lijn in trekken. "Je kan zeggen dat januari en februari de kalmste maanden zijn, en dat het weer aantrekt vanaf valentijnsdag."

Dubliner met boontje voor Brussel

Mick rekent uit dat hij gemiddeld aan acht rondleidingen per week komt. Hij is tevreden met zijn rondleiding. Een Ier die in Brussel komt wonen, dat wijst op een gezonde liefde voor onze hoofdstad.

"Brussel klinkt misschien minder hip dan Parijs of Londen, maar is veel minder grijs of saai dan je zou denken. Het is een fascinerende stad", had hij de groep nog gezegd bij het afscheid op de trappen. "Het multiculturele aspect is heel boeiend: je kan op café over bepaalde onderwerpen praten, zoals pakweg verkeersproblemen, en tot heel interessante gesprekken komen met totaal uiteenlopende visies", vertelt hij in de bar.

En dan is er nog de nieuwe voetgangerszone aan de Beurs op Anspach: "Misschien moet ik de rondleiding naar daar uitbreiden. Dat is het leuke aan de job: ik ben mijn eigen baas."

Meest gelezen