"Regering is niet bezig met strijd tegen fraude"

Michel Claise (59) werkt al 15 jaar als onderzoeksrechter in Brussel. In die functie heeft hij al heel wat grote delicate financiële onderzoeken onder zijn hoede gehad. Zo leidt hij het Belgische luik van de "Swiss Leaks"-zaak, waarbij miljarden euro's zwart geld via de bank HSBC naar Zwitserland versast werd. Hij leidde ook de zaak-Bois Sauvage, waarin ex-VBO-voorzitter Luc Vansteenkiste verdacht werd van handel met voorkennis in Fortis-aandelen.

In De Standaard klaagt Claise aan dat de huidige federale regering helemaal niet bezig lijkt met de strijd tegen grote financiële criminaliteit. De vorige regering had stappen in de goede richting gezet, maar nu gaat het volgens de onderzoeksrechter weer de verkeerde kant op. "Ik heb nog geen enkel teken gezien dat het deze regering echt menens is met de strijd tegen financiële criminaliteit. In het regeerakkoord stond geen woord over de strijd tegen fraude."

"Het staatssecretariaat voor de fraudebestrijding is helemaal ontmanteld. Sociale en fiscale fraude zitten bij verschillende staatssecretarissen. Die ene staatssecretaris (Bart Tommelein, Open VLD) zegt dat hij de werklozen gaat aanpakken terwijl hij eigenlijk de bedrijfsleiders zou moeten aanpakken die de sociale fraude organiseren. Van die andere (Elke Sleurs, N-VA) heb ik de voorbije acht maanden niets gehoord en ze is intussen haar bevoegdheden kwijt."

"Wat onder de huidige regering gebeurt, doet mij denken aan een uitspraak uit de 17e eeuw die de Franse minister van Financiën Colbert deed tegen Lodewijk XIV: "Sire, taxons les pauvres, ils sont tellement plus nombreux." De armen belasten is natuurlijk veel gemakkelijker dan de grote fraudeurs achterna zitten. Dat doen we niet graag. We zijn veel te laks, vind ik. We zijn bang dat het groot kapitaal zou weglopen. Het omgekeerde is waar. We geven de macht aan "vuil geld". Als je wil dat de eerlijke bedrijven floreren, moet je de oneerlijke eruit halen."

Claise herhaalt in het interview gekant te zijn tegen het opdoeken van de Centrale dienst voor de strijd tegen de georganiseerde economische en financiële delinquentie (Cdgefid). Hij vreest dat hierdoor de btw-fraude opnieuw de pan zal uitswingen. "In 2002 was er in ons land nog georganiseerde btw-fraude waarbij de schatkist voor 2 miljard euro werd bestolen. Cdgefid heeft dat gat gedicht tot 400 miljoen vorig jaar."

"Die dienst is een bijzonder performant instrument. Die mensen screenen de btw-plichtigen en detecteren mogelijke fraude onmiddellijk. Maar de regering en de top van de federale politie gaan hen nu verspreiden over de andere gerechtelijke arrondissementen. Daar gaan ze ongetwijfeld ingezet worden voor andere criminele fenomenen die in die arrondissementen prioritair zijn."

"Ik zie echt de meerwaarde niet in van die ingreep. Niemand kan me dat uitleggen. Dat is echt symptomatisch voor de aanpak van de fraude onder deze regering."

Claise vindt wel dat minister van Justitie Koen Geens (CD&V) voor een groot deel goed zit met zijn hervormingsplannen. Al blijft het hem een doorn in het oog dat er onvoldoende mensen en middelen zijn om financiële zaken te onderzoeken. "De financiële afdeling van het parket is al jaren onderbemand. Als dat niet zo was, zouden we veel meer fraudegeld kunnen pakken."