Stilte op het werk, het kan

Stilte op het werk, het lijkt een utopie maar het is wel degelijk mogelijk met een aantal simpele ingrepen en een mentaliteitsverandering. De voordelen zijn velerlei: van de mentale gezondheid van de werknemers tot een verhoogde productiviteit en creativiteit.

Op 1 april ging de actie "30 dagen stilte" van start. Elke dag een moment stilte zoeken en daarvan genieten. Niet onbelangrijk, want lawaai heeft een zekere invloed op de levenskwaliteit van mensen.

Stilte opzoeken in je vrije tijd lijkt vrij makkelijk, maar hoe doe je dat op het werk? In veel kantoren en fabriekshallen en op redacties stroomt een continue golf van geluiden en gesprekken door de lucht.

En toch is het mogelijk, getuigde onder meer filosoof Jochanan Eynikel in "Hautekiet" op Radio 1. Hij doet voor de denktank VKW onder meer onderzoek naar mens en economie. Stilte creëren is belangrijk, vindt Eynikel, in de eerste plaats om mensen die niet goed functioneren in een lawaaierige omgeving een alternatief te bieden.

Stilte organiseren kan op verschillende manieren:

  • In de eerste plaats door op de werkplek ruimtes te voorzien waar het stil is. "Bureaus en kantoren waar er weinig prikkels zijn: geluidprikkels maar ook digitale prikkels."
  • Ten tweede kan stilte ook bewust gecreëerd worden op bepaalde momenten van de dag of binnen bepaalde werkomstandigheden.

"Stilte doet iets met een mens"

"Stilte doet iets met een mens", verwijst Eynikel naar het tweede punt. "Het creëert samenhorigheid en wederzijds respect." Eynikel stelt bijvoorbeeld voor om een vergadering met een stiltemoment te beginnen. "Dat kan vreemd lijken, maar ik kan u garanderen dat dat een andere dynamiek geeft." Eynikel en zijn collega's pasten het zelf toe en merkten dat het werkt, vertelt hij in volgend geluidsfragment:

Stilte en creativiteit

Stilte op het werk in al zijn vormen heeft verschillende voordelen. In de eerste plaats heeft het een positieve invloed op de (mentale) gezondheid van de werknemers. Maar stilte kan ook een gunstig effect hebben op de productiviteit en creativiteit binnen een bedrijf.

In dat opzicht kan stilte bijvoorbeeld heel belangrijk zijn bij brainstormsessies. "Brainstormsessies zijn vaak slecht georganiseerd", weet Arne de Vet, die een doctoraat heeft geschreven over stilte en creativiteit. "Iedereen denkt dat groepen zo goed ideeën kunnen ontwikkelen, maar vaak is tijdens een brainstorm één persoon aan het praten en luisteren alle anderen. Dan is het moeilijk om je eigen gedacht te ontwikkelen."

De Vet pleit er daarom voor om ook tijdens brainstormsessies bewuste stiltes in te lassen, bij het begin van de sessie of ergens tussenin, om daarna de discussie te starten of weer op te pikken. Het leidt volgens hem tot een veel hogere creativiteit en een hoop meer ideeën.

Tot slot is stilte in de bedrijfswereld ook een "statuskiller", geeft Eynikel aan. "Als je dat in groep doet, zorgt de afwezigheid van status er soms voor dat er een doorbraak is in conflicten of moeilijke beslissingen. Het kan een soort van glijmiddel zijn om wel te durven spreken."

"Verschillende ruimtes voor verschillende sferen"

Dat stilte op het werk geen droom hoeft te zijn, bewijst Geert Noels van Econopolis. Hij waakt erover dat zijn bedrijf een rustige plek is en blijft. "Door zelf het voorbeeld te geven en door uit te leggen dat rust ervoor zorgt dat je de juiste beslissingen kunt nemen", getuigde hij daarover in "Hautekiet".

Noels creëerde bijvoorbeeld "verschillende ruimtes voor verschillende sferen". "Dat zie je bij steeds meer bedrijven gebeuren." Het komt er op neer dat het op de algemene werkvloer rustig blijft en mensen die met elkaar willen praten even naar een ander lokaal gaan. "Ik weet niet of dat overal zo kan werken, maar het werkt alleszins bij ons. En het zorgt ervoor dat iedereen op een goede manier evenwichtig zijn werk kan doen."

Dat Noels de stilte hoog in het vaandel voert, bewijst zijn investering in de stiltehoeve in Damme. Hoe het er op zo'n stiltehoeve aan toe gaat, legt hij uit in volgend geluidsfragment:

Nog een kleine voetnoot: Eynikel wandelde kort voor de uitzending van "Hautekiet" even op de VRT-nieuwsredactie rond en vond dat het "opmerkelijk goed" meeviel met het lawaai op de redactie, "zeker voor een landschapsbureau, wat toch niet zo'n ideale omgeving is". Helaas kwam dit artikel tot stand in een drukte van jewelste. Alles kan beter.

Meest gelezen