Ook buiten steden hebben meer mensen nood aan voedselhulp

Wie het per maand met minder dan 740 euro netto moet doen, mag aankloppen bij een voedselbank. Er zijn er 9 in ons land en die leveren voedsel aan meer dan 600 organisaties die de pakketten verdelen. De meeste medewerkers zijn vrijwilligers. Een voedselpakket is vergelijkbaar met een halfvolle winkelkar (goed voor 50 euro) en bevat onder meer twee broden, een pak cornflakes, tomatensaus, yoghurt en vuilniszakken.

Vroeger gingen mensen vooral in steden naar voedselbanken, maar intussen is ook in plattelandsgemeenten de nood veel groter dan vroeger. "Dat komt omdat onze gemeenten ook verstedelijken, dus de problemen van de stad komen ook naar buiten", zegt Alfons De Vadder, gedelegeerd bestuurder van de Belgische federatie van voedselbanken (foto in tekst). "En er zijn ook meer immigranten op de buiten, wat vroeger niet het geval was. Bovendien krijgen ook autochtonen die daar wonen het moeilijker."

Het wordt voor de voedselbanken wel moeilijker om aan de vraag te kunnen blijven voldoen omdat de leveringen van voedingsmiddelen stagneren. Het ingezamelde volume levensmiddelen is vorig jaar wel toegenomen.

Het aantal mensen dat een beroep doet op de voedselhulp via de voedselbanken blijft volgens de organisatie "onrustwekkend stijgen" en "sneller dan voordien" (7% meer in 1 jaar tijd, 130.030 in 2014 tegenover 122.135 in 2013).

Armoede is structureel geworden en raakt moeilijk afgebouwd. Eén oorzaak is er niet meteen want de energierekening, de gsm-factuur en de huishuur: die afbetalingen zijn er altijd al geweest. Maar voedsel is een basisbehoefte, waardoor mensen hun trots sneller opzij schuiven om naar een voedselbank te stappen, hoewel het taboe rond armoede zeker in plattelandsgemeenten nog groot is. "Ongeveer 10% van wat wij als minderbedeelden beschouwen, moet echt een beroep doen op voedselhulp en dat is dan ook de laatste en de moeilijkste stap", benadrukt De Vadder. Vaak gaat het om mensen die met amper 50 euro per week moeten rondkomen. Als zij niet naar een voedselbank zouden trekken, zou er geregeld geen eten tafel op tafel komen of sparen ouders zich voor hun kinderen het eten uit de mond.

Vorig jaar is er meer dan 13.000 ton voedsel en producten die nodig zijn om basisbehoeften in te vullen (zoals tandpasta, enz.) ingezameld. "Met dit volume, dat 10% groter is dan dat van 2013, sluiten we terug aan bij de beste jaarresultaten die de Belgische voedselbanken (die dit jaar 30 jaar bestaan, nvdr) ooit behaald hebben", staat er in het jaarverslag.

Toch trekt de federatie aan de alarmbel omdat "de giften van de voedingsindustrie" op een laag peil staan. De bevoorrading is nu te veel afhankelijk van de producten die door de Europese Unie worden aangeleverd (ongeveer de helft van de voedingswaren). De ingezamelde producten zijn ook niet altijd even gevarieerd, waardoor het voedingsaanbod niet altijd even gezond is. Het volume middelen dat geleverd wordt door de voedingsindustrie is gedaald naar 2.788 ton, tegenover 2.951 ton in 2013.

De sector van melkproducten is in ruime mate ondervertegenwoordigd: de sterke stijging in melkproducten (+75%) is hoofdzakelijk te danken aan de EU. De sterke stijging in levering van verse groenten en fruit is vooral te danken aan de acties bij de veilingen (+200%) en bij de supermarkten.

Positief is volgens de federatie wel dat het volume levensmiddelen dat van de voedingsdistributie (grote bedrijven en supermarkten) komt, sterk toegenomen is: 2.068 ton, 13% meer dan in 2013. "Er wordt bij de grote distributiebedrijven en supermarkten blijvend op aangedrongen om praktische en duurzame oplossingen te bedenken die ons zouden toelaten om de producten, waarvan de houdbaarheidsdatum nabij is, regelmatig op te halen in hun winkels." En er worden nog steeds inspanningen geleverd om de naambekendheid van de voedselbanken te vergroten, want ze zijn meer dan ooit broodnodig.