Scheurtjes kerncentrales dubbel zo groot, maar "niet gegroeid"
Consternatie vanmiddag in de subcommissie Nucleaire Veiligheid van de Kamer waar Electrabel een laatste stand van zake kwam geven over de scheurtjes - de zogenoemde waterstofinsluitsels - in twee kernreactorvaten.
En waar dit weekend in Le Soir nog groottes opdoken tot 90,6 millimeter, bleek in de tabellen van de energieproducent sprake van scheurtjes tot 179 millimeter groot, bijna dubbel zo groot. En er blijken ook bijna dubbel zoveel scheurtjes te zijn als eerst gezegd.
Het verschil betekent echter niet dat de scheurtjes tussen 2012 en 2014 - het moment van beide testen - gegroeid zijn, zo onderstreepte chief nuclear officer Wim De Clercq van Electrabel.
Gevoeliger apparatuur
Vanwaar dan het verschil? Door de testapparatuur in 2014 gevoeliger af te stellen, detecteerde die bij de nieuwe test plots veel meer kleinere scheurtjes die eerder niet aan het licht gekomen waren. Sommige van die kleine scheurtjes lagen echter erg dicht bij mekaar, waardoor ze uit voorzorg als één grote scheur worden beschouwd. Controletesten wezen immers uit dat er soms nog wat verschil zit tussen het testresultaat en de realiteit.
Er bleek plots dus niet alleen sprake van grotere scheurtjes, maar ook van meer scheurtjes. Voor Doel 3 gaat het nu om 13.047 scheurtjes (tegenover 7.765 in 2012), voor Tihange 2 om 3.149 (tegenover 1.977). En door het samen nemen van kleine scheurtjes steeg de maximale grootte respectievelijk tot 179 mm (tegenover 90,6 mm in 2012) en 154,5 mm (tegenover 61,8 mm). "Maar er is geen evolutie, die zitten daar al veertig jaar", zo bleef De Clercq beklemtonen.
Toch evolutie?
Ecolo-Kamerlid Jean-Marc Nollet gelooft Electrabel echter niet. Hij blijft vrezen dat radioactieve straling de scheurtjes toch zou kunnen beïnvloeden. Het groene parlementslid verwees naar een brief van de Franse nucleaire waakhond AFSN en het Franse IRSN (Institut de radioprotection en de sûreté nucléaire) aan het Belgische BelV, het filiaal van het FANC dat de nucleaire installaties controleert.
De brief uit 2012 hield een slag om de arm wanneer het gaat om de vraag of de waterstofinsluitingen al dan niet evolueren. "Fouten met betrekking tot waterstof, zoals scheurtjes, worden in Frankrijk beschouwd als potentieel evolutief", zo staat er in de brief.
Wim De Clercq van Electrabel volgt dat standpunt echter niet. "Wij hebben gemeten en vastgesteld dat er tussen 2012 en 2014 geen evolutie was", reageerde hij. "Er is ook een wetenschappelijke consensus dat 'hydrogen flaking' niet evolueert onder invloed van straling."
"Geen gevaar"
Hoe dan ook is er geen onmiddellijk gevaar, onderstreepte De Clercq van Electrabel voorts. De betrokken centrales liggen immers stil sinds 26 maart 2014. Een heropstart kan pas na groen licht van de nucleaire waakhond FANC, maar dat duurt nog minstens enkele maanden. Electrabel is immers nog bezig met de laatste testen, waarvan de resultaten eind april besproken zullen worden met internationale experts. Pas nadien kan de energieproducent het finale rapport voor evaluatie aan het FANC overmaken.
Die evaluatie zal grondig gebeuren, zo herhaalde het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle vandaag. Tegelijk onderstreept de nucleaire waakhond - net als Electrabel - dat het onderzoek naar de impact op de mechanische eigenschappen van de reactorvaten nog loopt en dat het dus nog te vroeg is om al conclusies te trekken over hun structurele integriteit - of ze al dan niet zo erg aangetast zijn dat ze niet meer veilig zijn - of de uiteindelijke uitkomst van het hele dossier.
Na de zomer zullen trouwens ook Doel 1 en 2 getest worden op scheurtjes, aangezien de regering beide centrales tot tien jaar langer wil openhouden. En ook Doel 4 wordt nog getest. De reactorvaten in die drie reactoren komen echter van een andere fabrikant, waardoor Electrabel de kans op gelijkaardige defecten klein acht.
