"Er zit iets goed fout met onze maatschappij"

Op de lijst van zijn klanten staan nogal wat extreme moslims. Vaak belandden ze bij hem door mond-aan-mondreclame in de gevangenis. “Gedetineerden praten maar over drie dingen: waarvoor zit je daar, welke advocaat heb je, en hoeveel betaal je hem. Ik verdedigde toen twee mensen die in Guantánamo Bay beland waren, en zo ging de bal aan het rollen.

Een tijdlang verdedigde Mary ook Fouad Belkacem, de leider van Sharia4Belgium. “Een mooiprater”, noemt de advocaat hem. “Zeker geen kansarme jongen. Iemand die zichzelf heel interessant ging vinden naarmate hij meer ging prediken.”

Of nog: Abdelkader Hakimi, de Europese leider van de Groupe Islamique Combattant Marocain, en in 2005 in België tot acht jaar veroordeeld voor zijn betrokkenheid bij de bomaanslagen in Madrid een jaar eerder. “Een geharde islamitische strijder, die ook in Bosnië vocht. Intussen baat hij een trainingskamp op de grens van Syrië en Turkije uit.”

Waar Mary fijntjes aan toevoegt: “De gevangenis heeft hem dus niet de ommekeer geboden die men misschien verwacht had. Zo’n man als Hakimi heeft een olifantenvel. Het leven in een cel in Sint-Gillis is geen pretje, zeker niet, maar hij had wel ergere dingen meegemaakt.

Het contact met die mensen is oké, zegt Mary, zelfs al is hij geen moslim. “Als dit over het katholicisme zou gaan, noemden ze me een ketter”, glimlacht hij.

"Belkacem bijvoorbeeld had naar aanleiding van de rellen in Molenbeek gezegd dat de rug van alle ongelovigen gebroken moest worden. Wel, toen ik bij hem binnenstapte zei ik hem dat ik blank ben, een roze huid heb en ongelovig ben. Niemand had hem ooit op die manier benaderd. Wel, er was geen enkele probleem om hem te verdedigen."

Maar als je hem vraagt om in het hoofd van radicale moslims te kijken, zucht hij diep. “Wat altijd terugkomt, is de strijd tegen repressie. Deel uitmaken van het leger van de rebellen. Volgens de autoriteiten zijn dat terroristen.”

Mary schetst de Syriëstrijders van deze generatie als jonge jongens. “Hip gekleed, met niet al te veel politiek engagement. Jonge jongens, die in een uitzichtloze situatie zitten, weinig kansen krijgen op de arbeidsmarkt, en via het internet en radicale moskeeën in Brussel stukje bij beetje in de handen van gehaaide en veel intellectueler ronselaars vallen."

"Bij hun brainwashing gebruiken die het instrument van de oeverloze herhaling. “Ze krijgen almaar beelden voorgeschoteld van het conflict in Palestina. Dat is heel vaak de trigger.”

Volgens Mary dragen de ouders van Syriëstrijders een grote verantwoordelijkheid. “Het gaat over de normen en waarden die ze meekrijgen. Die zitten wel goed, maar op vijftien of zestien jaar kun je je kind nog niet loslaten. Want dan komen die in een rebelse fase van hun leven, de apenjaren."

"72 procent van de bevolking van Sint-Gillis zijn allochtone jongeren - al mag je dat woord kennelijk niet meer gebruiken. Dan zit er toch iets niet goed met onze maatschappij.”