"Elke vooruitgang, hoe bescheiden ook, begint met een positieve kijk"

Voor koning Filip was het zijn tweede kerstboodschap sinds hij vorig jaar koning werd en zijn derde tv-toespraak na zijn rede naar aanleiding van de nationale feestdag afgelopen zomer. Opnieuw deed hij dit in drie talen: Nederlands, Frans én Duits.

Hoewel zijn optreden ook deze keer bezwaarlijk een bevlogen indruk maakte, leek de vorst de bevolking met meer zelfvertrouwen en minder zenuwen dan vorig jaar toe te spreken. Zo klampte hij zich deze keer niet aan steekkaarten vast, maar liet hij de handen ontspannen voor zich uit hangen, de vingers ineengestrengeld. Weerom sprak hij rechtstaand. De traditie van zijn voorgangers toespraken zittend achter een bureau te houden, laat hij daarmee definitief achter zich.

Koning Filip begon zijn kerstboodschap met woorden van dankbaarheid voor de pas overleden koningin Fabiola. In de achtergrond kwam haar favoriete foto van haarzelf en koning Boudewijn daarbij prominent in beeld (eerste foto hieronder). Tijdens haar begrafenis stond diezelfde foto ook in de kathedraal opgesteld (tweede foto hieronder).

"Niet zo lang geleden hebben we afscheid genomen van koningin Fabiola", stak hij van wal. "Ze bezat de gave om al wie ze ontmoette met eenvoudige woorden en gebaren hoop te geven. We zijn haar zeer dankbaar voor alles wat ze heeft gedaan, voor wie ze was." Hij drukte vervolgens ook zijn dank voor het volk uit voor alle blijken van sympathie de de koninklijke familie mocht ontvangen.

"Het leven van koningin Fabiola stond in het teken van hoop en optimisme", ging hij verder. Daarmee maakte hij de brug naar de echte boodschap van zijn kersttoespraak. Miste zijn kerstrede vorig jaar nog een centraal thema, dan zette hij nu in op "het positieve" als antwoord op "een tijd die al te veel gekenmerkt wordt door angst".

"Ik heb begrip voor de ongerustheid en moedeloosheid tegenover de reusachtige uitdagingen waar onze generatie voor staat, de zwakke economische groei, de stijgende armoede. Maar laten we niet toegeven aan berusting. Samen kunnen we de crisis overwinnen." Tegelijk waarschuwde de koning: "Er is een zekere moed nodig om in te gaan tegen verzuring".

De koning ziet twee oplossingen om de uitdagingen van vandaag aan te gaan. "Laten we allereerst proberen de wereld met andere ogen te zien. Door een positieve opstelling komt meer energie en creativiteit vrij. Zo'n attitude leidt tot engagement. Het is ook een levenshouding die anderen werkelijk inspireert."

"Laten we ook om ons heen kijken", klonk het vervolgens. "Er zijn in onze maatschappij gelukkig veel positieve krachten aan het werk." Zo vermeldde hij vrijwilligers, de openbare diensten, maar ook bedrijven en administraties.

"Ten slotte denk ik aan de indrukwekkende innovatiekracht van onze bedrijven en onderzoekers", zette hij één van zijn stokpaardjes in de verf. "Ook die innovatiekracht is een uiting van een open en optimistische instelling. Elke vooruitgang, hoe bescheiden ook, begint met een positieve kijk op de zaken."

Conclusie van deze kerstboodschap? Net als vorig jaar hoedde koning Filip zich voor politieke of andere polemische boodschappen. Tijdens zijn toespraak naar aanleiding van de nationale feestdag afgelopen zomer deed hij dat wel nog. In de nasleep van de verkiezingen riep hij de politici van dit land toen op snel regeringen te vormen.

Deze keer volgden geen (directe) verwijzingen naar de politiek, maar bleef het bij bedachtzame en hoopvolle wensen voor de toekomst. Veilig en voorzichtig, maar ook wel een beetje saai.