"Rekeningrijden zou zijn effect hier niet missen"

Begin dit jaar namen 1.187 bestuurders in de drie gewesten in ons land deel aan het proefproject. Van februari tot april werd een speciale gps in hun wagen geïnstalleerd. Dat toestel registreerde hun traject en berekende steeds hoeveel een bepaalde rit de bestuurder zou kosten. Op die manier werd onderzocht of een autobelasting per kilometer een effect zou hebben op ons rijgedrag.

Uit de eerste resultaten blijkt dat de deelnemende bestuurders hun rijgedrag gingen aanpassen. Ze kozen minder voor de auto en vaker voor andere vervoersmiddelen, zoals de fiets of het openbaar vervoer. Indien mogelijk pasten ze ook hun bestemming aan. In mindere mate werden verplaatsingen ook vervroegd of uitgesteld.

Gemiddeld ging het om een daling van het verkeer met 5,5 procent. "Toch wisten we al van voor het proefproject dat sommige bestuurders hun gedrag helemaal niet zouden aanpassen. En dat is nu ook gebleken. Dat betekent dus ook dat andere bestuurders hun gedrag net heel sterk hebben aangepast", zegt een expert van consortium Move-IT die het proefproject organiseerde.

In de steden, waar het vastgelegde tarief per gereden kilometer hoger ligt, daalde het verkeer met 8%. "Dit cijfer wordt zonder twijfel nog onderschat. Mensen moesten nu nog niet effectief betalen voor hun ritten. Het ging slechts om een virtuele simulatie van hun mogelijke eindafrekening. Als mensen het effectief gaan voelen in hun portemonnee, zal dat hun gedrag mogelijk nog sterker beïnvloeden."

Deelnemende bestuurders hebben uiteraard geprobeerd om de duurste wegen te vermijden: rijden op snelwegen wordt minder belast dan stedelijk verkeer. Een rit door de stad kost je 9 eurocent per kilometer, op de autosnelwegen is dat 5 cent en elders 6,5 eurocent. Wie de ochtend- en avondspits mijdt - van 7 tot 9 en van 16 tot 18 uur - betaalt slechts de helft van de vastgelegde tarieven. Tussen 22 en 5 uur worden autoritten niet belast.

Volgens een verkeersexpert liggen de resultaten in de lijn van de verwachtingen. Toch is enige voorzichtigheid nog geboden, omdat het om een proefproject gaat met amper 1.000 deelnemers. De definitieve resultaten worden op 18 juli bekendgemaakt.

Het is niet uit te sluiten dat de kilometerheffing deel zal uitmaken van de regionale regeringsonderhandelingen. "Technisch gezien kan het rekeningrijden snel worden ingevoerd, maar politiek gezien is dat een andere zaak", aldus nog een onderzoeker van consortium Move-iT. De invoering van het rekeningrijden lokte nl. voor het proefproject al veel protest uit. Ruim 170.000 bestuurders hebben al een petitie ondertekend tegen deze nieuwe autobelasting.