"Recordaantal dode bruinvissen aangespoeld"
De bruinvis is de meest algemeen voorkomende walvisachtige in de Noordzee, maar was tussen 1950 en eind 1990 zeer zeldzaam in Belgische wateren. De laatste 15 jaar lijkt het verspreidingsgebied van de dieren in grote mate verplaatst te zijn naar het zuiden van de Noordzee. De grotere aanwezigheid van bruinvissen heeft helaas ook tot gevolg dat er meer dieren aanspoelen aan de kust en overlijden.
"Vorig jaar was met 128 gevallen al een recordjaar, maar in de eerste drie maanden van dit jaar spoelden nog meer dode dieren aan dan in dezelfde periode vorig jaar", zegt Krien Hansen van Natuurpunt. "Zo dreigt 2014 opnieuw een triest jaar te worden voor de bruinvis." Minstens tien van de dertig aangespoelde dode bruinvissen zouden het slachtoffer geweest zijn van bijvangst in visnetten.
Natuurpunt, Sea Shepherd, Sea First en BlueShark starten daarom met een bewustmakingscampagne. Ze vragen een Vlaams verbod op het gebruik van warrel- of kieuwnetten bij recreatieve sportvissers, zoals dat al in Oostende het geval is. Er komt een strandevenement met Tom Waes op 1 mei en een petitie op warrelniet.be.
"Warrel- of kieuwnetten worden pas sinds de jaren 60 gebruikt en zien er een beetje uit als tennisnetten die op de laagwaterlijn worden geplaatst", zegt Hansen. "Bruinvissen zijn zoogdieren en kunnen maar enkele minuten onder water blijven. Wanneer ze in warrel- en kieuwnetten verstrikt geraken, stikken en verdrinken ze." Hansen wijst op het bestaan van alternatieve methodes om op tong en andere platvissen te jagen, zoals korren, platnetten en fuiken met keerwand.
Nog geen Vlaamse uitvoeringsbesluiten voor bescherming
De bruinvis is een beschermde soort die volgens de Habitatrichtlijn van de Europese Unie het strengste beschermingsregime verdient, maar het zijn de lidstaten die maatregelen moeten nemen om de recreatieve activiteiten te reguleren. Sinds 2009 heeft Vlaanderen een Soortenbesluit voor de bruinvis, al ontbreken momenteel de uitvoeringsbesluiten om de handhaving te bekrachtigen.
Vorige week nog telde het Koninklijk Instituut voor Natuurwetenschappen (KBIN) de hoogste dichtheid aan bruinvissen in de Belgische Noordzee ooit. Tijdens een observatievlucht werden in 3,5 uur tijd 331 bruinvissen waargenomen, wat een schatting opleverde van een gemiddelde dichtheid van 4 dieren per km2. Omgerekend naar de totale oppervlakte van de Belgische Noordzee moeten er ongeveer 14.000 bruinvissen rondgezwommen hebben, meteen de hoogste densiteit hier ooit vastgesteld.