"Huurprijzen onbetaalbaar"
Al jaren zien de huurdersbonden de huurprijzen stelselmatig stijgen. "Maar nu is het op een niveau van onbetaalbaarheid gekomen", signaleert Inslegers. Steeds meer mensen vinden geen huurwoning voor minder dan 400 euro per maand, meldt het jaarverslag. "Zelfs 500 euro begint al krap te worden", vervolgt Inslegers.
Vooral in Vlaams-Brabant lopen de prijzen hoog op. De grootste groep huurders betaalt er meer dan 700 euro. "Dit kan moeilijk tot iets anders leiden dan sociale verdringing op de huurmarkt", concludeert het jaarverslag.
Antwerpen scoort bijvoorbeeld beter, al tekenen er zich binnen de provincie ook grote verschillen af. Doordat meer Nederlanders zich in de Kempen vestigen, stijgen de huurprijzen er onevenredig snel.
"Alarmerend"
"Bekeken over een periode van vier jaar kunnen deze cijfers ronduit alarmerend genoemd worden", concluderen de huurdersbonden voor heel Vlaanderen. Doordat mensen met lagere inkomens nog maar moeilijk een huurwoning vinden, kunnen ze het zich niet permitteren om kieskeurig te zijn. "Daardoor tekenen ze vaker onaanvaardbare contracten en komen ze sneller in kwalitatief onaanvaardbare woningen terecht", vervolgt Inslegers.
De huurdersbonden roepen de politiek op om versterkte huursubsidies te koppelen aan redelijke huurprijzen. Ook het onderaanbod aan sociale woningen weegt op de huurmarkt.
"Stimuli voor private huurmarkt zullen huurprijzen doen dalen"
Als de eigenaars gestimuleerd worden om hun panden op de private huurmarkt te brengen, via renovatiepremies of vermindering van de successierechten, dan zullen de huurprijzen automatisch dalen. Dat zegt Dajo Hermans, woordvoerder van het Beroepsinstituut van Vastgoedmakelaars (BIV), aan het persbureau Belga.
"Momenteel gaat amper 5 procent van de Vlaamse middelen naar de private huurmarkt, terwijl deze 20 procent van de totale woningmarkt inneemt. 35 procent van de middelen gaat naar sociale huur, terwijl deze markt ongeveer 6 procent van de markt inneemt", zo zegt het BIV.
De vastgoedmakelaars vragen een tweesporenbeleid: het ondersteunen van de inkomenszwakke doelgroepen, maar ook een stimulerend beleid om het aanbod te verhogen.
"Belgische huurprijzen zijn niet te hoog"
De huurprijzen zijn in ons land, in vergelijking met de omliggende buurlanden, zeker niet te hoog, vindt het Algemeen Eigenaars- en Mede-eigenaars Syndicaat (AES)."In vergelijking met andere Europese landen zijn onze huurprijzen vrij laag", zegt Fred Niemans, Vlaams voorzitter van het AES. "In Londen betaal je vaak per week de huur die bij ons voor een maand in Brussel gevraagd wordt."
Het AES wijst voorts op sociologische verschuivingen in de Vlaamse samenleving. "Vroeger huurden mensen vaak hun leven lang. Tegenwoordig wordt huren als een opstap gezien naar een eigen woning. Er is ook een verschuiving in het huurderspubliek. Het financiële draagvlak van vele huurders is afgenomen: een alleenstaande heeft nu eenmaal een minder groot budget dan een gezin. Als mensen zich zouden houden aan de regel dat het huurbudget niet hoger mag liggen dan een derde van hun inkomen, dan zouden minder huurders in de problemen komen."
Ten slotte wijst het AES ook op (onbedoelde) effecten van het overheidsbeleid. "De Vlaamse Wooncode legt strenge regels op aan de eigenaars inzake veiligheid en wooncomfort. De eigenaars moeten zware investeringen doen om hun panden aan die kwaliteitseisen te laten beantwoorden. Het is normaal dat de eigenaars die investeringen doorrekenen in de huurprijs. Als men de huurprijs niet kan verhogen, zal men het pand willen verkopen. Dan verkleint het aanbod opnieuw en gaan de huurprijzen nog meer stijgen."