Vangheluwe bekent ook misbruik tweede neef

Het interview werd live uitgezonden vanuit Frankrijk, in de buurt van de abdij waar Vangheluwe (archieffoto) nu verblijft, en was te zien in "Vlaanderen vandaag" op VT4. Het was Vangheluwes eerste interview sinds de zaak rond zijn seksueel misbruik ongeveer een jaar geleden losbarstte, en het zal wellicht ook zijn laatste zijn, toch zeker tot de kerk eventueel een nieuwe sanctie zou bekendmaken.

Vangheluwe sprak opvallend openhartig en excuseerde zich. "Ik begrijp dat de mensen boos en ontgoocheld zijn. Ik wil dan ook mijn verontschuldigingen aanbieden in naam van de kerk en van de gemeenschap."

Over het leven met de feiten zei hij dat hij wel eens had overwogen om zelfmoord te plegen, "zoals ieder mens dat wel eens doet". Maar hij had het ook overwogen in het voorbije jaar, na het uitbarsten van de zaak. "Maar ik zou het een laffe daad gevonden hebben."

Het geld dat hij zijn ene neef gaf, was geen zwijggeld, zei Vangheluwe. Hij wilde hem iets geven om goed te kunnen leven, om het kwaad dat hij had aangericht enigszins te compenseren. Dat misbruik gebeurde "enkele keren per jaar" wanneer de familie op bezoek kwam. Dat misbruik duurde wel 13 jaar, van de neef zijn 5e tot zijn 18e levensjaar.

"Dat was altijd in gezelschap, maar er was dan wel een moment waar we eventjes alleen waren. Het werd een soort gewoonte dat dat dan gebeurde. Ik begrijp ook niet goed hoe het komt dat ik zelf zo lang die dingen gedaan heb."

Vangheluwe bekende ook dat hij nog een andere neef van hem seksueel heeft misbruikt. Daarbij zou het slechts gaan om enkele keren, dus niet zo structureel als bij zijn andere neef. Het misbruik "begon als een spelletje".

Vangheluwe zegt dat hij nooit heeft beseft wat de impact was van zijn daden. "Ik was me niet bewust dat het zo'n impact had op mijn neef. Ik dacht dat dat vrij oppervlakkige dingen waren."

Over het misbruik zei hij nog dat er geen penetratie was en dat er geen orgasme was. Het was oppervlakkig en het ging om intimiteiten, niet om brute seks of verkrachting.

Hoe is de waarheid dan aan het licht gekomen? "Op een bepaald moment heeft mijn neef, toen hij wat ouder begon te worden, nogal krachtdadig gezegd dat hij niet meer wilde. Het is toen ook gestopt. Het is maar een aantal jaren later dat hij het beginnen vertellen is, eerst aan zijn ouders, en later wisten ook zijn broers en zussen dat. We hebben daar samen herhaaldelijk over gesproken, over hoe dat verder moest."

Er werd Vangheluwe ook gevraagd of hij zelf van plan was om de lekenstaat aan te nemen, de zogenoemde laïcisering. Daarbij zou hij zijn priesterschap opgeven en een gewone leek worden, en ook zijn verloning als priester verliezen.

Vangheluwe antwoordde dat hij zichzelf die vraag wel had gesteld, maar dat die niet aan de orde was. Maar als het Vaticaan hem zou vragen om geen priestertaken meer uit te voeren, zal hij dat "in gehoorzaamheid volgen".

In de straf die het Vaticaan onlangs uitsprak voor Vangheluwe, was sprake van een bezinning buiten België, maar niet van een terugkeer naar de lekenstaat. Daar werd toen verontwaardigd op gereageerd, maar later zei het Vaticaan wel dat er mogelijk nog een verdere straf volgt.

Over de veelgestelde vraag of kardinaal Godfried Danneels van het misbruik wist voor april vorig jaar, is Vangheluwe formeel. Hij zegt zwart op wit dat hij er nooit over heeft gesproken met Danneels vooraleer de zaak losbarstte in april vorig jaar, en hij zelf de kardinaal op de hoogte bracht. "Niet voor zover ik weet."

Over Rik Devillé, die dat altijd fel bestreden heeft, zegt Vangheluwe dat die nu maar eens met bewijzen moet komen.

Die verklaring kan een belangrijk element zijn in het onderzoek van onderzoeksrechter Wim De Troy, want die onderzoekt net of Danneels of andere kerkelijke leiders al vroeger van het misbruik af wisten en zich dus op die manier bezondigden aan schuldig verzuim.

Toen het ging over het onderzoek van de Brugse procureur Jean-Marie Berkvens, wees Vangheluwe erop dat er geen klacht tegen hem is ingediend. "Ik ben gehoord als getuige."

Het ging ook over de aanbevelingen van de Kamercommissie, die voorstelt om de verjaring van pedoseksuele feiten op te trekken van 10 naar 15 jaar. Vangheluwe is verontwaardigd waarom er dan een onderscheid zou worden gemaakt tussen leken en priesters. "Waarom is men strenger voor priesters? Ik begrijp het niet." Hij verwijst ook naar andere takken van de maatschappij, zoals de sport.

Hij zei ook dat hij zelf nooit iemand de hand boven het hoofd heeft gehouden van wie hij wist dat hij zich aan pedofilie had bezondigd. Momenteel loopt er in Brussel een onderzoek om te weten te komen af anderen dat voor hem deden.

Waarom gaf Vangheluwe dit opmerkelijke interview net op dit moment? Hij zei dat het bijna Pasen is, en dat hij dat graag voor Pasen wilde geven, omdat het dan "een verjaardag" is. Het is dan een jaar geleden dat het misbruik van zijn neef bekend raakte. Hij hoopt dat door zijn interview en de uitleg die hij heeft gegeven, de publieke opinie nu wat zal kalmeren.

Vangheluwe hoopt dat hij zich de komende tijd zal kunnen terugtrekken, zoals Rome dat vraagt. In de Franse abdij wijdt hij zich momenteel aan bidden en boeken lezen. Wat de toekomst betreft, hoopt hij dat  het met zijn familie in orde kan komen.

Op 23 april 2010 nam Roger Vangheluwe ontslag als bisschop van Brugge. Maar voor de kerk blijft hij wel het statuut, de titel van bisschop behouden tot op vandaag. Als geestelijke die met pensioen is, ontvangt hij 2.800 euro per maand van de staat.

Vangheluwe dook onder in de abdij van Westvleteren tot hij in september, na toenemende druk, aankondigde dat hij zich "in het verborgene" zal ophouden.

Vorige week maakte het Vaticaan een voorlopige sanctie bekend. De bisschop moet "een spirituele en psychologische behandeling" volgen en hij moet België verlaten. Hij verblijft nu in een abdij in Frankrijk.