Naamsverandering

Bij de verkiezingen van 2004 waren kartels in. De SP.A en Spirit hadden bij de federale verkiezingen van 2003 al bewezen dat hun samensmelting een heus succesverhaal was. De Vlaamse liberalen gingen later dat jaar een verbond aan met Vivant. CD&V kon niet achterblijven en kondigde op Valentijnsdag 2004 haar huwelijk met de N-VA aan.

De federale verkiezingen van 2007 en de daaropvolgende moeizame regeringsvorming zetten een domper op het kartelgeluk van de SP.A en Spirit. Beide partijen krijgen van de kiezer het deksel op de neus en dat blijkt meteen een grote hypotheek te zetten op hun samenwerking. De vraag of het kartel nog wel moest blijven voortbestaan, dringt zich op.

Spirit begint aan een interne loutering die eindigt in een naamsverandering naar VlaamsProgressieven. De partij beslist om de samenwerking met de SP.A voort te zetten, maar stemt er tegelijk mee in om een zelfstandige koers te varen, zelfs indien dit het kartel met de SP.A op de helling zou zetten. SP.A-voorzitter Caroline Gennez ziet haar kans schoon en trekt de stekker uit het kartel.

Bert Anciaux (met in zijn kielzog verschillende andere VlaamsProgressieven) doet daarop de overstap naar de SP.A. De VlaamsProgressieven blijven intussen niet bij de pakken zitten, maar besluiten door te gaan met een uitgedunde partij. Die krijgt meteen ook een nieuwe naam: Sociaal-Liberale Partij (SLP).

Het Vlaams kartel komt in 2004 als grote winnaar uit de stembus. Ook bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2006 gaat het het kartel voor de wind. Maar meteen na die stembusgang is een eerste barst zichtbaar: de N-VA wil Jean-Marie Dedecker in haar rangen verwelkomen en dat stoot op een veto van CD&V. De N-VA wijst daarop Dedecker de deur en kiest resoluut voor het kartel.

Dat kartel wint de federale verkiezingen van 2007 met de vingers in de neus, maar stoot tijdens de daaropvolgende aanslepende communautaire onderhandelingen regelmatig op de grenzen van haar samenwerking. De onmacht om de verkiezingsbeloftes over een staatshervorming in te lossen, wegen zwaar door bij de N-VA’ers. Verschillende keren ziet het ernaar uit dat een scheiding nakende is. Uiteindelijk blijkt ze onafwendbaar.

Op 21 september 2008 zegt de N-VA het vertrouwen in de regering op. Vlaams minister Geert Bourgeois stapt uit de Vlaamse regering en kondigt het einde van het kartel aan. Daags nadien blaast ook CD&V het kartel op.

Vivant gaat voor de verkiezingen van 2004 een kartel aan met de Vlaamse liberalen. Het levert de partij geen enkele verkozene op. De VLD doet in 2006 wel een geste door Nele Lijnen te coöpteren als senator. Begin februari 2007 beslissen de VLD en Vivant om het kartel op te heffen en samen naar de verkiezingen te trekken onder de noemer Open VLD.

Vlak voor de verkiezingen van 2004 worden de drie vzw’s van het Vlaams Blok veroordeeld voor racisme. De partij gaat naar Cassatie, waardoor ze toch onder haar eigen naam kan deelnemen aan de stembusgang. In november bevestigt Cassatie het arrest. De partij verandert daarop haar naam in Vlaams Belang.