12 tot 18 oktober 1916: Belgische arbeiders worden opgeëist door Duitsers

In bezet België zijn de Duitsers op verschillende plaatsen begonnen met het opeisen van arbeiders om voor hen te werken. Vanuit Brugge zijn al arbeiders afgevoerd naar een nog onbekende bestemming.

Het gonst van de berichten over Belgen die worden opgeëist om voor de Duitsers te werken. Vorige week werden in Brugge 400 arbeiders op vrij willekeurige wijze uitgekozen. Ze moesten zich met voedsel voor twee dagen op het station melden. De dag van vertrek werden in een razzia nog een aantal mannen opgepakt om het ontbrekende aantal aan te vullen.

In Dendermonde zouden 2.000 arbeiders zich ter beschikking van de Duitse overheid moeten stellen. In Aalst zijn op 17 oktober 1.000 man bijeengebracht, die werden aangevuld met 300 mannen uit Ninove. Al die mannen moesten bagage meenemen, met daarin reservekledij.

In Gent zijn duizenden werklieden opgeëist. Zij die weigerden, worden opgepakt. Sommigen protesteerden door ‘De Vlaamse Leeuw’ te gaan zingen. Overal zijn er huilende vrouwen te zien.

Tekeningen uit "25 maanden op de Duitse Pijnbank" van Honoré Staes (Opdebeek Antwerpen, 1919). Begintekening: Duitse militairen houden vrouwen tegen die afcheid willen nemen van hun man (uit de prentencollectie van het KLM).

Een krant uit Keulen wijst intussen op de grote werkloosheid die in België heerst als gevolg van de blokkade door Engeland.

Volgens de Duitse krant worden de werkloze Belgische arbeiders geholpen door hen de mogelijkheid te geven in Duitsland te werken.

De krant spreekt daarmee geruchten in de vijandige pers tegen dat Duitsland dwangarbeid zou toepassen in België.

In een brief aan gouverneur-generaal von Bissing heeft kardinaal Mercier al geprotesteerd. Hij herinnert er aan dat Duitsland aan Nederland heeft beloofd dat terugkerende Belgische vluchtelingen niet voor dwangarbeid ingezet zouden worden.

Een brief zoals deze aan Leopold Schouteten uit Kortrijk hebben dezer dagen duizenden mannen ontvangen. Schouteten moet zich op 21 oktober aanbieden bij de kazerne in de Vandenpereboomlaan om 'gemonsterd' te worden.

Moeizame Geallieerde vooruitgang aan de Somme

Aan de Somme zetten de Geallieerden hun opmars langzaam maar zeker door, ondanks hevig verzet van de Duitsers.

De Britten hebben bijna een kilometer terrein geworden in de richting van het dorpje Le Transoy, nabij de weg Bapaume-Péronne.

Iets ten zuiden daarvan hebben de Fransen Sailly-Saillisel aan dezelfde weg bereikt. Het dorp werd wel eerst onder een zwaar artilleriebombardement bedolven.

Ook ten noorden van Gueudencourt is vooruitgang geboekt.

Militaire graven in het 'park' van het kasteel van Sailly-Saillisel (Albums Valois, BDIC)

Deze plaatsen liggen zo’n 7-8 km van het begin van de oorspronkelijke frontlijn af. Het zijn de grootste vorderingen sinds het Somme-offensief meer dan drie maanden geleden begon.

Ook meer naar het westen, tussen Thiepval en de rivier de Ancre, waar nog maar weinig vooruitgang is geboekt, vallen de Britten aan. De Duitsers hebben versterking opgeroepen om stand te kunnen houden.

Een Britse artillerie-eenheid in de buurt van Thiepval heeft net een nieuwe voorraad sigaretten ontvangen (Albums Valois, BDIC)

Roemenen verdreven uit Transsylvanië

De Roemeense inval in Transsylvanië is uitgelopen op een totale mislukking.

Anderhalve maand nadat de Roemeense legers de grens overschreden van dit Hongaarse gebied met een overwegend Roemeenstalige bevolking, worden ze nu over diezelfde grens teruggedreven.

De Duitse en Oostenrijks-Hongaarse troepen hebben al op verscheidene plaatsen de grens overschreven in de Zuidelijke Karpaten. Ze veroverden ook de Buzau-pas, waarover de weg naar de Roemeense hoofdstad Boekarest loopt.

Ook in de Oostelijke Karpaten zijn de Centralen al een tiental kilometer op Roemeens grondgebied doorgedrongen.

Een grenspost tussen Roemenië en Hongaars Transsylvanië, nadat de Roemenen zijn verdreven

Om de Roemenen te ontlasten zijn de Russen een offensief begonnen in de Noordelijke Karpaten.

De Roemeense troepen in Transsylvanië traden op zonder coördinatie. Bovendien moest hun bevoorrading gebeuren via slechte wegen over nauwe bergpassen.

Ten slotte haalden de Roemenen het grootste deel van hun troepenmacht uit Transsylvanië weg, toen ze daar nog een grote overmacht hadden.

De weggehaalde troepen moesten eensklaps worden ingezet tegen Bulgarije. Maar die aanval werd een flop, omdat de Roemenen niet over de Donau geraakten, die de grens tussen beide landen vormt.

Ook Turkse militairen hebben meegevochten tegen de Roemenen, in de Turkse hoofdstad Istanbul is een eerste grote groep Roemeense krijgsgevangenen aangekomen.

Zware strijd in Macedonië

In het Servische deel van Macedonië, even ten noorden van de Griekse grens, heeft de strijd tussen de Geallieerde legers uit Saloniki en de Duits-Bulgaarse strijdmacht een hoogtepunt bereikt.

Sinds begin deze maand verdedigen de Bulgaren een stelling langs de bocht van de rivier de Cerna (Crna), even te noorden van de Griekse grens, tegen Servische troepen.

Op 15 oktober voerden de Serviërs liefst acht aanvallen uit aan de Cerna, die alle werden afgeslagen. Maar drie dagen later wisten ze het dorpje Brod aan de overkant van de rivier in handen te krijgen en te versterken.

Infanteristen van het heropgebouwde Servische leger in de aanval

De Bulgaren hebben een overmacht aan de Cerna-bocht, maar de Serviërs kunnen rekenen op een superieure artillerie.

Ten westen daarvan voeren de Fransen een aanval uit bij Kremenitsa.

Doel van de Geallieerde aanvallen is Monastir (of Bitola), de grootste stad in de streek en een belangrijk verkeersknooppunt.

Turkse troepen zijn aangekomen in Macedonië om de Bulgaren en Duitsers bij te staan.

Een groep Bulgaarse officieren bij de Cerna

Nieuwe Argentijnse president

In Argentinië heeft Hipólito Yrigoyen de eed afgelegd als nieuwe president.

Yrigoyen is de eerste Argentijnse president die verkozen is door vrije, geheime verkiezingen met algemeen mannenstemrecht.

Hij behoort tot de centrum-linkse Unión Cívica Radical en komt op voor de lagere klassen. Zijn voorgangers steunden meestal op de conservatieve grootgrondbezitters.

De nieuwe president heeft belangrijke sociale hervormingen beloofd. Hij wil meer staatscontrole op de spoorwegen en een staatsbank die de buitenlandse handel controleert.

Argentinië is neutraal in de oorlog en Yrigoyen houdt daar sterk aan. Het conflict heeft wel zware economische gevolgen voor het land.

De nieuwe president wil daarom de economische troeven uitspelen van Argentinië als “graanschuur van de wereld”.

Hipolito Yrigoyen toegejuicht door de menigte na zijn eedaflegging

Meest gelezen