6 tot 12 juli 1916: Geallieerde vooruitgang aan de Somme
Aan de Somme zetten de Geallieerden hun offensief tegen de Duitse linies voort. De verliezen blijven onverminderd zwaar, maar toch boeken de Geallieerden bescheiden terreinwinst.
Ondanks zware verliezen hebben de Britten terrein gewonnen. Bij hevige gevechten zijn ze opgerukt ten oosten van de dorpen La Boiselle en Orvillers. Mametz is voor een deel veroverd en voor Thiepval wordt hevig gevochten.
Ten zuiden van de Somme rukken de Franse op richting Péronne. De heuvelrug aan de rand van de Somme is grotendeels in Franse handen. Ze hebben bijna het dorp Barleux bereikt, maar daar bieden de Duitsers hevige tegenstand.
De Geallieerde artillerie blijft intussen zeer actief.
Meer dan 7000 Duitse militairen zijn in de eerste tien dagen van het offensief gevangen genomen. Maar ook de Duitsers hebben heel wat krijgsgevangenen in handen gekregen.
Een zwaar Brits kanon wordt met een tractor op rupsbanden naar het front gebracht (Albums Valois, BDIC). Beginfoto: Britse troepen nemen het dorpje Montauban in (Times History of the War dl 9).
Britse en Franse krijgsgevangenen worden in het station Péronne Nord op de trein gezet voor transport naar een kamp in Duitsland (Albums Valois, BDIC)
Verovering van Tanga
Een strijdmacht van Zuid-Afrikaanse, Britse, Brits-Indische en inlandse Afrikaanse troepen hebben Tanga veroverd.
Tanga is de meest noordelijke haven van Duits-Oost-Afrika en ligt het einde van de Usumbara-spoorweg, die de Indische Oceaan met het Victoriameer verbindt.
Daarmee is de hele spoorweg in handen van de Geallieerden.
Duitse inheemse troepen verlaten Tanga en laten de havenstad over aan de Britten
In november 1914 hadden Britse troepen al vanuit schepen gepoogd Tanga in te nemen. Ze moesten toen afdruipen met zware verliezen.
De strijdmacht, die wordt aangevoerd door de Zuid-Afrikaanse generaal Jan Smuts, heeft minder last van de Duitse Schutztruppen dan van ziekten. Slechts enkele tientallen mannen werden in gevechten gedood, maar duizenden hebben last van allerlei kwalen, vooral malaria.
De vele trekdieren die materiaal en proviand aanvoeren zijn massaal het slachtoffer van de tseetseevliegen.
Britse schepen voor de haven van Tanga in november 1914
Kaart van Duits-Oost-Afrika (vandaag Tanzanië), Tanga ligt rechtsboven
Winst en verlies voor de Russen
Het Russische offensief tegen de Duitsers lijkt al een tijd te zijn stilgevallen. Alleen bij Baranovitsj in Wit-Rusland voeren de Russen een zware aanval uit.
Meer dan 400.000 Russen onder generaal Evert vallen de Duitse stellingen aan , maar worden tegengehouden door de Duitsers, die zeven maal minder in aantal zijn.
De weerstand die de Duitsers bieden staat in schril contrast tot de afgang van de Oostenrijks-Hongaarse legers tegen de Russische aanvallen.
Sinds het Russische offensief een maand geleden begon, zouden de Russen al 300.000 man krijgsgevangen gemaakt hebben.
Ook aan het Kaukasische front hebben de Russen succes tegen de Turken. De stad Mama Hatun in het Ottomaanse deel van Armenië is veroverd door het leger van generaal Joedenitsj. De Russen rukken nu op naar de belangrijke stad Erzincan.
Russische granaat komt terecht voor de Duitse loopgraven in de buurt van Baranovitsji ( Europeana 14-18)
Duitse telegrafisten herstellen hun materieel achter het front in de buurt van Baranovitsji (Europeana 14-18)
Rosa Luxemburg weer opgesloten
In Duitsland is de links-revolutionaire Rosa Luxemburg in “verzekerde bewaring” gezet.
Zij is al een tijd actief in een extreem-linkse groep die tegen de oorlog ageert en oproept voor een algemene staking.
Vorig jaar werd ze tot één jaar gevangenis veroordeeld wegens het houden van een opruiende rede. Die straf heeft ze intussen uitgezeten.
De Duitse overheid maakt nu gebruik van de staat van beleg om haar voor onbepaalde tijd op te sluiten zonder dat ze voor een misdrijf veroordeeld is.
De zeer intelligente Rosa Luxemburg, van Pools-joodse afkomst, was jaren actief in de sociaaldemocratische partij SPD. Ze liep al voor de oorlog een veroordeling op omdat ze opriep tot dienstweigering.
Bij het begin van de oorlog brak ze volledig met de SPD, die ze opportunisme verweet. Ze had grote invloed op andere linkse socialisten.
Rosa Luxemburg spreekt de menigte toe tijdens een SPD-meeting in 1907 in Stuttgart, omringd door portretten van Karl Marx en Ferdinand Lasalle
Bertrand Russell ontslagen aan de universiteit
De Britse filosoof Bertrand Russell is ontslagen als docent aan de universiteit van Cambridge.
Russell, die beroemd is voor zijn werk over de logische grondslagen van de wiskunde, staat ook bekend voor zijn linkse opvattingen. Hij is een tegenstander van de oorlog en actief in de No Conscription Fellowship, een vereniging die zich kant tegen de dienstplicht.
Onlangs werd hij tot een boete veroordeeld omdat hij een pamflet schreef waarbij hij het opnam voor een veroordeelde gewetensbezwaarde. Russell weigerde de boete te betalen, zodat men zijn goederen in Cambridge in beslag kwam nemen.
Voor zijn collega’s van het Trinity College in Cambridge is Russell te ver gegaan.
De populaire pers in Engeland stelt pacifisten als Russell vaak gelijk aan verraders en spionnen.
Russell bleef het pacifisme zijn hele leven trouw, op deze foto speecht hij tijdens een manifestatie tegen de atoombom in Londen in 1961 (foto Getty Images)
Oostende bestookt door de Geallieerden
Onverwachts is het Duitse geschut in Oostende door de Geallieerden vanuit de Westhoek beschoten.
Op 8 juli vielen een honderdtal zware granaten op de pas aangelegde kustbatterij ‘Tirpitz’ aan de oostkant van Oostende.
Eén Duits kanon werd buiten gevecht gesteld en van een tweede werd de betonbedding beschadigd. Ook de munitiebunkers werden beschadigd en de telefoonlijnen geraakt.
De dag daarop vielen er nog eens 147 granaten op en rond de batterij. Daarbij vielen twee doden en drie gewonden onder de Duitse militairen.
Waar de schoten vandaan kwamen, was niet meteen duidelijk. De eerste dag schoten de Duitsers terug in de richting van een plaats in Oostduinkerke, waar eerder al kanonnen hadden gestaan.
Een geallieerde granaat slaat in op de batterij Tirpitz (collectie Erwin Mahieu)
Op 9 juli ontdekten de Duitsers twee Franse spoorwegkanonnen van 23 cm die vanuit Adinkerke, 30 km ver, schoten afvuurden. De batterij ‘Trirpitz’ schoot toen zelf een honderdmaal in die richting.
Achteraf bleek dat de kanonnen in Adinkerke schoten om de Duitsers te misleiden. De granaten kwamen van een Brits 30 cm-kanon dat in alle stilte in Koksijde was opgesteld.
Al eerder hebben Britse schepen de havens van Oostende en Zeebrugge onder vuur genomen. Ze worden immers door Duitse onderzeeërs gebruikt.
De nieuwe batterij ‘Tirpitz’ ligt echter eens stuk in het binnenland en is moeilijk te bereiken voor kanonnen vanuit zee.
In de zomer van 1916 werd “batterij Tirpitz” aan de strategische zijde (westkant of kant aan de IJzer)voorzien van rookpotten. Tijdens het afvuren werd de omgeving in een kunstmatige rook gehuld waardoor de juiste locatie van de stukken gecamoufleerd werd.
Tegelijkertijd werden in de omgeving nepladingen tot ontploffing gebracht om de waarnemers en de vuurleiding van de geallieerden nog meer in verwarring te brengen ( foto collectie Erwin Mahieu)
Frans zwaar spoorwegkanon in actie in de omgeving van Poperinge, in de voorgrond zijn Franse en Belgische militairen aan het oogsten (Albums Valois, BDIC)
Irredentistische leider opgehangen
In Trente is de politicus en journalist Cesare Battisti opgehangen door de Oostenrijkers.
Battisti vertegenwoordigde Trentino, de Italiaanssprekende streek in het zuiden van Tirol, in het Oostenrijkse parlement. Hij was een overtuigd socialist maar vooral de spreekbuis van het irredentisme, de beweging die de Italiaanssprekende gebieden bij Italië wil voegen.
Bij het uitbreken van de oorlog week Battisti uit naar Italië. Hij meldde zich als vrijwilliger voor de Italiaanse Alpenjagers in de strijd tegen Oostenrijk-Hongarije.
Op 10 juli werd hij bij zware gevechten in de Alpen door de Oostenrijkers gevangen genomen.
Hij werd herkend en meteen naar zijn geboortestad Trente overgebracht, waar hij voor een krijgsraad moest verschijnen. Omdat hij reserveofficier was in het Oostenrijks-Hongaarse leger, werd hij beschuldigd desertie en verraad.
Battisti werd ter dood veroordeeld en meteen geëxecuteerd. Italië noemt hem een martelaar van het Vaderland
De ophanging van Cesare Battisti, Italiaanse propaganda postkaart
Indrukwekkend plechtigheid
We meldden al een maand geleden het overlijden op 6 juni van de Chinese president Yuan Shikai.
Maar we hebben nu pas een foto binnengekregen van zijn begrafenis in de Chinese hoofdstad Peking, een indrukwekkende plechtigheid.