18 tot 24 mei 1916: Fransen zetten tegenoffensief in bij Verdun

De Fransen hebben een offensief ingezet om fort Douaumont te heroveren op de Duitsers. Maar na 2 dagen al hebben ze de aanval stopgezet.

De aanval begon op 22 mei, precies honderd dagen nadat het grote fort bij Verdun zonder slag of stoot in Duitse handen was gevallen. Die verovering is de Fransen een zware doorn in het oog.

Vroeg in de ochtend begon een zware artilleriebeschieting. Iets later schoten Franse Nieuport-vliegtuigen zes Duitse waarnemingsballons neer. Dat gebeurde met een nieuw wapen: brandraketten, uitgevonden door luitenant Le Prieur.

Iets voor de middag rukte de infanterie op, gesteund door een “magisch gordijn” van rollende 75 mm-kanonnen.

Luchtfoto genomen tijdens de Franse aanval op 22 mei, de schets links maakt duidelijk wat er precies te zien is

Desondanks werd de aanval op de meeste plaatsen door Duitse mitrailleurs afgeslagen. De Duitsers waren van de aanval op de hoogte en hadden zich voorbereid. Ten onrechte dachten de Fransen dat hun artillerie het fort vrijwel vernietigd had.

Twee Franse bataljons wisten tot bij het fort te komen, maar slechts een paar kleine groepjes drongen het fort binnen op een paar afgelegen plaatsen, waarin ze geblokkeerd geraakten.

Daarop begonnen de Duitsers met tegenaanvallen, waarbij de verloren posities systematisch werden heroverd.

Na twee dagen werd het Franse offensief stopgezet vanwege de enorme aantal doden, gewonden en vermisten. De infanteriedivisie die de aanval uitvoerde, verloor de helft van haar manschappen. Bij één regiment bedragen de verliezen 72 %.

Franse militairen binnen in het fort Douaumont op 22 mei

De aanval werd geleid door generaal Charles Mangin. Meteen na de stopzetting legde hij een bevel om meteen opnieuw aan te vallen naast zich neer. Hij zei toe zoiets als “Ik voer geen tweede aanval uit: ik val niet aan zonder aan te vallen terwijl ik aanval.”

Mangin, die de reputatie heeft keihard te zijn, is meteen van zijn commando ontheven.

Het Franse offensief heeft de Duitsers niet belet om elders bij Verdun aan te vallen. Er waren opnieuw zware gevechten bij de heuvel Mort-Homme, waar de Duitsers terrein wonnen.

Een Nieuport uitgerust met raketten van Le Prieur, de eerste “lucht-lucht-raketten”

Duitse aanval bij heuvelrug Vimy

De Duitsers hebben een offensief ingezet vanop de heuvelrug van Vimy, ten noorden van Arras.

Op 21 mei vuurden Duitse kanonnen liefst 70.000 granaten af in amper vier uur. Meteen daarop vielen infanteristen met succes de Britse stellingen aan.

Twee dagen later werd een Britse tegenaanval afgeslagen met hevig Duits artillerie- en mitrailleurvuur.

De aanval is het gevolg van de “mijnenoorlog” die al een tijd onder de heuvel woedt.De Duitse bezetting van de heuvelrug is een enorm nadeel voor de Geallieerden.

Nadat de Fransen vorig jaar een paar onsuccesvolle aanvallen hadden gelanceerd, begonnen de Britten tunnels te graven om de Duitse stellingen te ondermijnen.

Op de voorgrond Franse soldaten bij een krater geslagen na de ontploffing van een door de Duitsers gegraven mijngang, op de achtergrond Duitse militairen, Vimy voorjaar 1916 ( Collection Valois, BDIC)

De Duitsers antwoorden met het graven van “tegenmijnen”, om de Britse tunnels te ondermijnen. Maar dat kon niet beletten dat de Britten verder bleven graven.

De Duitse aanval had tot doel de ingang van de tunnels te veroveren en/of te vernietigen. Wat blijkbaar gelukt is.

Twee maanden geleden loste een Brits leger de Franse troepen bij Vimy af. De Fransen hebben hun mankracht nodig voor de verdediging van Verdun, terwijl de Britse troepensterkte fors aan het toenemen is als gevolg van de pas ingevoerde dienstplicht in Groot-Brittannië.

De Britten beschikken over uitstekende tunnelgravers en hoopten zo de heuvelrug in handen te krijgen. Door deze Duitse aanval is die hoop ijdel gebleken.

Britse troepen in de omgeving van Vimy ( Collection Valois, BDIC)

Britten veroveren Darfour

Een Britse troepenmacht is Al-Fashir binnengetrokken, de hoofdstad van Darfoer.

Darfoer is een zelfstandig sultanaat ten zuiden van de Sahara, dat grenst aan de Anglo-Egyptische Soedan. Het was een tijdlang schatplichtig aan de Ottomaanse sultan in Constantinopel, totdat het onder de voet werd gelopen door radicale Soedanese moslims.

Nadat de Britten eind vorige eeuw de Soedan onder controle kregen (theoretisch wordt het door het Verenigd Koninkrijk en Egypte samen bestuurd, maar Egypte is zelf een Brits protectoraat), erkenden ze Ali Dinar als sultan van Darfoer.

Na de verovering van Al-Fashir zetten de Britten de achtervolging in op Ali Dinar en zijn troepen. In november 1916 slaagden ze erin hem te doden. De foto van zijn lijk is de enige foto van de sultan die bekend is.

Sinds het begin van de oorlog blijkt de sultan opnieuw onder Turkse invloed staan. Toen de Britse overheid berichten kreeg dat Ali Dinar een inval in de Anglo-Egyptische Soedan plande, zond ze 2000 man Britse en Egyptische troepen naar Darfoer.

Op 22 mei kwam het bij het plaatsje Beringia tot een treffen. De troepen van Ali Dinar waren in de meerderheid, maar de Britse kanonnen en machinegeweren maakten het verschil.

Ali Dinar is met zijn aanhangers de bergen ingevlucht.

AFP or licensors

Het paleis van Ali Dinar in Al-Fashir is vandaag een museum  (foto AFP)

Nieuwe belastingen in bezet België

De Belgische administratie van Financiën heeft een aantal nieuwe belastingen doorgevoerd.

Ze is daartoe verplicht door de Duitse bezetter. Gouverneur-generaal von Bissing heeft er zijn goedkeuring aan gegeven.

De belastingen moeten het deficit op de overheidsuitgaven aanvullen. Dat is er gekomen door de 45 miljoen frank “bijdrage aan de bezettingskosten”. De banken hebben dat bedrag voorgeschoten, maar de Belgische overheid moet het terugbetalen, met interesten.

De meeste maatregelen worden door de Belgen als billijk en verstandig beschouwd.

Zo komen er taksen op toneel- en filmvoorstellingen en op hondenkoersen, zaken waar ook veel Duitse militairen hun geld aan besteden.

Er komt een belasting op voorheen onontgonnen gronden die sinds het begin van de oorlog voor landbouw wordt gebruikt.

Gouverneur-generaal von Bissing tijdens een inspectietocht in bezet gebied ( Collection Valois, BDIC)

Eigenaars die in totaal meer dan 2000 frank kadastraal inkomen hebben, worden extra belast. Men schat dat 9600 eigenaars samen meer dan de helft van alle onroerend goed in België bezitten.

Landbouwers zullen jaarlijks een taks moeten betalen gelijk aan 5 % van de huurwaarde van hun land. Omdat de boeren goed verdienen door de voedselschaarste, juichen velen dit toe.

Bepaalde beroepsgroepen die door diverse bijverdiensten jaarlijks minstens 10.000 frank aan inkomsten hebben, worden getroffen door een speciale heffing.

Zo zijn er advocaten die vooral veel verdienen in de lederhandel en wisselagenten die zeep verkopen. Een bekend wielrenner werd welvarend door een door hem opgezette kaashandel.

De Duitse overheid wilde verder gaan en stelde de invoering voor van een progressieve belasting op de inkomens en de rijkdom. De Belgische fiscus kreeg amper twee weken om zulke verregaande hervorming door te voeren. Zo ver is het dan ook niet gekomen.

Gaarkeukens van het Duitse leger bij het Brusselse justitiepaleis

Franse president bezoekt Belgisch vorstenpaar

De Franse president Poincaré heeft deze week een privé-bezoek gebracht aan koning Albert en koningin Elisabeth in villa in De Panne. De staatshoofden overleggen wel vaker met elkaar.

Bij die gelegenheid heeft Poincaré koningin Elisabeth het Franse Croix de Guerre of Oorlogskruis overhandigd voor haar verdiensten bij de zorg voor de (gewonde) soldaten ( op de foto, die bij een andere gelegenheid is gemaakt, staat Poincaré naast de koningin).

Italië 1 jaar in oorlog

En het is op 23 mei precies 1 jaar geleden dat Italië de oorlog heeft verklaard aan Oostenrijk-Hongarije. Tijdens een grote bijeenkomst in Rome,bij het Kapitool, is dat herdacht.

Ook al dringen de andere Geallieerden daar al langer op aan, heeft Italië tot nu nog niet de oorlog verklaard aan het Duitse keizerrijk.

Meest gelezen