24-2 tot 1-3-1916: Fort Douaumont in Duitse handen
Duitse elitetroepen hebben het Fort Douaumont bij Verdun veroverd. In enkele dagen tijd heeft het Duitse leger al flink wat terreinwinst geboekt, de Duitsers hebben het over een grote overwinning.
Op de avond van 25 februari bereikte het 24e Brandenburgse Infanterieregiment het fort. Een tiental mannen wisten binnen te dringen en het garnizoen gevangen te nemen, zonder één schot te lossen. Er waren nog geen zeventig Fransen in het fort. Ze werden totaal verrast.
Het fort van Douaumont beslaat een oppervlakte van 3 hectare en telt normaal een garnizoen van 500 man. De meeste manschappen en kanonnen waren de voorbije maanden uit het fort weggehaald om elders te worden ingezet.
Schets van Fort Douaumont en de Duitse aanval, uit Le Pays de France, maart 1916. Beginfoto: een Duitse granaat slaat in nabij het fort.
De val van het fort, het grootste van de fortengordel rond Verdun, is door het Duitse leger bekendgemaakt als een grote overwinning.
Het toont wel aan dat het Duits offensief aan de Maas een succes is. Op vier dagen tijd zijn de Duitsers tot zes kilometer opgeschoven. Ze zitten nog op een vijftal kilometer van de stad Verdun.
De Fransen hebben meteen gepoogd het fort te heroveren, maar de Duitsers hebben alle tegenaanvallen afgeslagen.
Luchtfoto's van fort Douaumont, links begin 1916, rechts eind 1916
Verovering van Durazzo in Albanië
Het Oostenrijks-Hongaarse leger heeft Durazzo (Dürres) veroverd, de voornaamste stad van Albanië.
De Italiaanse troepen, die sinds vorig jaar de stad bezet hielden, zijn vetrokken. Tot voor een paar weken was Durazzo een belangrijke inscheephaven voor de Servische troepen die naar Korfoe zijn ontkomen.
Ook de Albanese regering die in Durazzo zetelde, is vertrokken. Het gaat om de voorlopige regering van Essad Pasja, die het centrum van Albanië controleerde. Ze heeft zich in de Italiaanse stad Napels gevestigd.
De regering in Durazzo had de kant van de Geallieerden gekozen, maar werd in grote delen van het land niet erkend. De meeste Albanezen staan immers vijandig tegenover de Serviërs.
Essad Pasja wordt gewantrouwd als een gewetenloze opportunist, die verantwoordelijk is voor de chaos waarin Albanië al een paar jaar verkeert. Bovendien stond hij het zuiden van het land aan Griekenland af.
Oostenrijk-Hongarije beheerst nu het grootste deel van Albanië. Het zuiden wordt nog door de Italianen gecontroleerd, terwijl het uiterste oosten onder Bulgaarse bezetting staat.
De Oostenrijkers hebben intussen zelf een civiel bestuur voor Albanië ingesteld, dat naar eigen zeggen orde zal scheppen in het kleine Balkanland.
Zicht op de haven van Dürres
Frans troepentransport getorpedeerd
In de Middellandse Zee is op 26 februari een Franse schip getorpedeerd dat troepen naar Saloniki vervoerde.
Het vroegere passagiersschip ‘Provence II’ was drie dagen eerder vertrokken uit Toulon. Ten zuiden van het Griekse schiereiland Peloponnesus vuurde een Duitse U-boot een torpedo af op de ‘Provence II’. Het schip zonk in 17 minuten.
742 opvarenden hebben de ramp overleefd, maar omdat niet duidelijk is hoeveel mensen er aan boord waren, loopt het aantal geschatte slachtoffers sterk uiteen van minder dan 1.000 tot meer dan 3.000.
Vast staat dat de meeste soldaten aan boord geen reddingsvesten hadden. De kapitein had nog tevergeefs gevraagd om daarom minder mensen te mogen vervoeren.
Overlevende officieren van de Provence II
De U35, de Duitse duikboot die de Provence II heeft getorpedeerd
Duitsers gaan duikbotenoorlog weer intensifiëren
Vanaf 1 maart zal Duitsland gewapende vijandelijke koopvaardijschepen aanvallen alsof het oorlogsschepen waren. Na het incident met de ‘Arabic’ in augustus vorig jaar mochten de Duitse U-boten alleen een koopvaardijschip aanvallen als ze eerst naar de oppervlakte kwamen, zodat de opvarenden tijdig het schip konden verlaten. In de praktijk betekende dit dat de U-boten hun activiteiten rond de Britse eilanden moesten stopzetten, omdat het er te gevaarlijk werd. Steeds meer koopvaardijschepen worden bewapend. Daarnaast is er de bedreiging vanwege de Q-schepen of mysterieschepen, die vermomde oorlogsschepen zijn. De Amerikaanse president Wilson heeft al gewaarschuwd voor de gevolgen van deze nieuwe beslissing, maar Berlijn zegt dat ze zonder uitstel van kracht wordt.
Duitse duikboot en pas getorpedeerd Brits koopvaardijschip
Zeegevecht bij de Shetlandeilanden
Op de Noordzee, in de buurt van de Shetlandeilanden, is het tot een kleine zeeslag gekomen tussen twee schepen, die het beide niet overleefden.
De Britse hulpkruiser ‘Alcantara’ onderschepte er het Duitse kaperschip ‘Greif’, dat zich als een Noors schip had vermomd. Toen de Britten het schip wilden inspecteren, opende de ‘Greif’ het vuur.
Na een gevecht van meer dan een uur zonk de ‘Alcantara’. De ‘Greif’ was ook zwaar toegetakeld maar bleef drijven tot twee andere Britse oorlogsschepen aankwamen en het vuur openden op de ‘Greif’, die daarop ontplofte.
230 Duitse en 68 Britse zeelieden kwamen om. De Britse schepen redden 210 Duitsers.
De ‘Greif’ had nog maar enkele dagen daarvoor de Duitse haven Cuxhaven verlaten. Het schip moest Geallieerde koopvaardijschepen buitmaken, maar de Britten waren van zijn vertrek op de hoogte.
Links de Alcantara, rechts de Greif. Britse tekening.
Nederlaag voor de Senoessi's
In het westen van Egypte hebben Britse troepen een zware nederlaag toegebracht aan de Senoessi’s.
De Senoessi’s zijn een islamitische sekte van vooral Libische nomaden. Ze erkenden de Italiaanse verovering van Libië in 1912 niet en bleven trouw een de Ottomaanse sultan.
In november 1915 vielen ze Egypte binnen met de hulp van Turkse officieren. De Britse strijdkrachten aldaar waren grotendeels vertrokken naar Mesopotamië en Gallipoli en aanvankelijk was er alleen de Egyptische kustwacht om weerstand te bieden. De aanvallers hoopten Cairo te bereiken en het Suezkanaal af te snijden.
Religieuze plechtigheid van de Senoessi's in de Libische woestijn
Het Britse opperbevel in Egypte verzamelde een aantal Britse en Zuid-Afrikaanse eenheden voor een echte woestijnoorlog. Samen zo’n 1.400 man, iets minder dan de Senoessi’s.
Na een eerder treffen vielen de Britten op 26 februari het kamp van de Senoessi’s bij Agagia aan. Een cavalerie-charge met sabels door de befaamde Dorset Yeomanry zorgde voor een totale overwinning.
De Senoessi’s verloren zowat een derde van hun manschappen. De anderen sloegen op de vlucht. Hun bevelhebber, de Ottomaanse generaal Jaafar Pasja, is gevangengenomen.
Britse militairen bij een Senoessi-schuilplaats
Duitse beloning voor oplossen vreemde moordzaak in Beernem
De Duitse gerechtelijke autoriteiten van het Etappegebied Gent loven een beloning uit voor wie Camille Dierikx kan aanhouden. Deze jachtopziener van een landgoed uit Beernem verdween op 28 augustus 1915.
Vier dagen na zijn verdwijning vonden boomsnoeiers die in opdracht van Dierickx op het landgoed werkten, een lijk in de grond.Het bleek te gaan om het lichaam van baron Henri d’Udekem d’Acoz, een kasteelheer uit het naburige Ruddervoorde.
Hij was op 23 mei van dat jaar uit zijn kasteel meegenomen door drie mannen die als Duitse militairen waren vermomd. Hij moest mee naar de Kommandatur in Tielt, maar kwam daar nooit aan. Sindsdien was hij spoorloos.
De Duitsers zitten nogal verveeld met die zaak, te meer daar er Duitse officieren op het kasteel van de baron waren ingekwartierd. Er werd geroddeld dat een of meerderen van hen een relatie met zijn vrouw hadden.
Camille (of Sassen) Dierickx blijft een verdachte in de zaak, maar hij is zelf totaal spoorloos. Sommigen veronderstellen dat ook hij vermoord is.
Het Duitse opsporingsverzoek voor Camille Dierickx ( collectie Zwarte Doos, Stadsarchief Gent)
Naschrift: Dierickx zal nooit worden teruggevonden worden, levend of dood. Wie verantwoordelijk is voor deze en latere “moorden van Beernem” blijft een mysterie