Kranten van de Groote Oorlog online
360.000 pagina’s van Belgische kranten en tijdschriften die tijdens de Eerste Wereldoorlog verschenen zijn online te lezen. Het gaat om een duizendtal titels, die voor iedereen beschikbaar zijn en beter bewaard zullen blijven voor het nageslacht.
Bladen uit de Eerste Wereldoorlog kan iedereen online raadplegen.
De website Nieuws van de Groote Oorlog is het werk van het Vlaams Instituut voor Archivering, in samenwerking met een aantal andere Vlaamse organisaties voor cultureel erfgoed.
De Yzer van 14 september 1918, weekblad bestemd voor Vlaamse soldaten aan het IJzerfront
Je vindt er meer dan 360.000 pagina’s van Belgische kranten en tijdschriften die tijdens de Eerste Wereldoorlog verschenen. Van grote dagbladen tot gestencilde vlugschriften die soms met de hand geschreven waren.
Het gescande materiaal komt uit grote bibliotheken en archieven. Het scannen van dergelijk materiaal maakt het niet alleen beschikbaar voor een zeer ruim publiek, het zorgt er ook voor dat al deze publicaties beter bewaard blijven voor het nageslacht.
Krantenpapier is immers van bedenkelijke kwaliteit en als iedereen de papieren bladen zelf zou raadplegen, zouden ze onvermijdelijk beschadigd worden.
Kop uit de Gentse krant Vooruit van 23 augustus 1914
Alles tezamen gaat het om een duizendtal titels. Dit grote aantal mag ons niet verwonderen. In 1914 kon niemand nog aan Internet denken, was televisie onbestaande en stond de radio nog in de kinderschoenen. Gedrukte bladen vormden de voornaamste nieuwsbron. Iedere grote of kleine stad had wel een eigen krant.
Je kan in die publicaties een drietal categorieën onderscheiden. Vooreerst de pers in het bezette België. Die stond onder Duitse censuur, maar de vele berichten en advertenties geeft zeker een boeiend beeld over het dagelijks leven tijdens de oorlog.
Ook sluikbladen, die clandestien gedrukt en verspreid werd en uiteraard niet werden gecensureerd, zijn beschikbaar.
"Onse Iseghemnaar", maart 1918. Handgeschreven frontkrantje. Soldaten uit een stad of dorp hielden via dit soort publicaties contact met elkaar en gaven nieuwtjes van het thuisfront door.
Ten tweede zijn er de bladen die aan het front verschenen, ten behoeve van de militairen. Daaronder de “loopgravenkrantjes” die de soldaten zelf maakten als tijdverblijf.
Uiteraard waren die vaak amateuristisch gemaakt en bovendien werden ze gecensureerd door de militaire overheid, maar deze bescheiden blaadjes geven toch een goed beeld van de bekommernissen en de belangstelling van de gewone soldaat.
Ten slotte had je de bladen voor en/of door de honderdduizenden vluchtelingen die in het buitenland verbleven vooral in Frankrijk, Nederland en Groot-Brittannië. Voor hen was de pers de enige manier om contact met het vaderland te behouden.
De Beiaard, handgeschreven krantje van de Belgische gemeenschap in Amersfoort
Al deze documenten staan voortaan gratis en zonder rechten ter beschikking van iedereen. Dat kunnen zowel studenten en wetenschappelijke onderzoekers zijn als mensen die op eigen houtje iets over de oorlog te weten willen komen.
Voor heem- en familiekunde kan het een goudmijn zijn. Een zoekfunctie met trefwoorden vergemakkelijkt het opzoekwerk.
De site is in het Nederlands, Frans, Engels en Duits. Het is dan ook de bedoeling dat onderzoekers in binnen– en buitenland er gebruik van kunnen malen.
Al te vaak merken we dat buitenlandse historici die over de Eerste Wereldoorlog publiceren maar weinig weten over wat er in België gebeurde…
Advertenties uit verschillende oorlogskranten