22 tot 28 juli 1915: Russen moeten zich terugtrekken

Bij het offensief aan het Oostfront hebben de Duitse legers vanuit het noorden de rivier de Narev overschreven. Twee vestingen op de river, Rozan en Poetoelst, zijn door de Duitsers ingenomen na een beleg van amper enkele dagen.

Opnieuw zijn er tienduizenden Russen krijgsgevangen gemaakt. De Russen falen opnieuw over de hele lijn. De vestingen waren totaal verouderd.

De Russische generaal Litvinov had geen andere tactiek voor de verdediging aan de Narev dan zijn troepen te laten staan tot ze zijn uitgeschakeld, om dan nieuwe troepen in te zetten. Dat zorgt voor enorme verliezen.

Door de Duitse opmars dreigen de Russen rond Warschau te worden ingesloten. Het Russische hoofdkwartier heeft een totale terugtocht uit de voormalige Poolse hoofdstad bevolen.

De Amerikaanse president Wilson heeft opnieuw geprotesteerd tegen het torpederen van de ‘Lusitania’ door een Duitse onderzeeër.

In een derde nota aan de Duitse regering over deze kwestie veegt Wilson de Duitse argumenten voor het voeren van een duikbotenoorlog van tafel. Hij stelt dat Duitsland met dat soort aanvallen internationale rechtsregels schendt.
 

Als zoiets nog gebeurt en er komen daarbij Amerikaanse burgers om, dan zal dit, aldus de president, “door de regering van de Verenigde Staten worden beschouwd als moedwillig onvriendelijk”.

Deze woorden vormen een nauwelijks verhuld ultimatum. Duitsland weet nu dat het de VS tegen zich in het harnas jaagt als het zonder waarschuwing passagiersschepen aanvalt.

Rechts, "het moorden op zee moet stoppen", waarschuwt Uncle Sam Duitsland. Tekening van Louis Raemaekers, links op de foto.

De Nederlandse politieke tekenaar kreeg tijdens de Eerste Wereldoorlog grote internationale bekendheid met zijn fel anti-Duitse tekeningen. Raemaekers was geschokt door het Duitse optreden in België en vond dat Nederland niet neutraal kon blijven.

Er wordt verteld dat in het station van Leuven verschillende treinen richting Duitsland zijn vertrokken, met elk dertig wagons vol bloemkolen.

Intussen betaalt men op de markt liefst zestig centiem voor een bloemkool. Er worden dan ook vragen over die hoge prijs gesteld, want de groentekweek is dit jaar uitstekend.

Op de Brusselse vroegmarkt hebben de Duitsers zich het recht toegeëigend om als eersten te kopen. De detailhandelaars kunnen pas hun aankopen beginnen als de Duitsers vertrokken zijn.

Precies één jaar na de oorlogsverklaring van Oostenrijk-Hongarije (28 juli) heeft paus Benedictus XV een nieuwe oproep tot vrede gedaan.

Hij vraagt ‘ter wille van het gebenedijde bloed van Jezus, dat Hij als losgeld voor de mensheid gaf’ ‘ de regeringen om ‘eindelijk een halt toe te roepen aan dit ontzettende bloedbad dat sinds een jaar Europa onteert”.

De smeekbede maakt weinig indruk. Vooral aan Geallieerde zijde ergert men zich steeds meer aan de neutrale opstelling van de paus.

Of het nu gaat over de terreur in België, de beschieting van de kathedraal in Reims of de torpedering van de ‘Lusitania’, steeds opnieuw hoedt hij zich ervoor het optreden van de Duitsers te veroordelen.

In een recent interview met een Franse krant zei hij ontwijkend: “Het Vaticaan is geen tribunaal. Wij vellen geen vonnissen. De rechter is daarboven”.

In de buurt van Chicago zijn 844 mensen omgekomen bij een scheepsramp. Net toen zo'n 2.500 passagiers aan boord waren gekomen is het pleziervaartuig Eastland gekapseisd in de Chicago rivier.

Veel passagiers zaten als ratten in de val in het schip in de ruimtes onder het dek. De meesten waren arbeiders van het bedrijf Western Electric, die op weg waren naar de jaarlijkse bedrijfspiknik in Michigan.

Volgens verschillende bronnen was het schip te zwaar geladen en had het al eerder problemen gehad.