29 april tot 5 mei 1915: Vrouwen voor vrede
De Amerikaanse sociale hervormster Jane Addams zat het congres voor. Er namen 1136 vrouwen deel uit 12 landen, zowel neutrale als oorlogvoerende landen. De oorlogvoerende regeringen werkten tegen. Zo kregen de Franse vrouwen een verbod om naar Den Haag te gaan.
De meeste Britse en Duitse geïnteresseerden kregen geen papieren om hun land te verlaten en de Britse marine blokkeerde de scheepvaartverbindingen zodat de meeste Amerikaanse vrouwen niet tijdig arriveerde.
Er waren evenmin vertegenwoordigingen uit Japan, Rusland en Servië. Wel waren er vier Belgische vrouwen aanwezig.
Het congres besliste om delegaties te sturen naar de verschillende regeringen om aan te dringen voor vrede. “Als onze zonen bij miljoenen worden gedood, laten wij dan tenminste proberen om het goede te doen door naar koningen en keizers te gaan, zonder enig ander gevaar dan een weigering.” Er is meteen een Internationaal Comité van Vrouwen voor een Duurzame Vrede opgericht.
De meeste reacties op het congres zijn negatief. De kranten van de oorlogvoerende landen verwijten de deelneemsters een gebrek aan vaderlandsliefde of bestempelen ze als verraders, die het moreel van hun land ondermijnen. De pers benadrukt dat de meeste vrouwen hun militairen steunen.
Rond Ieper wordt voort gevochten
De Duitse aanvallen op het saillant rond Ieper blijven aanhouden, maar in tegenstelling tot vorige week wordt geen echte terreinwinst meer geboekt.
Op 1 mei hebben de Duitsers een nieuwe aanval geopend op de Britse stellingen op Hill 60 bij Zillebeke. Daarbij werd nu ook op die plaats chloorgas gebruikt.
De Britse verdedigers beschikten over geïmproviseerde gasmaskers, maar ze hadden amper de tijd om die op te zetten. Ondanks zware verliezen wisten de Britten toch stand te houden op de heuvel.
Aan de noordkant wisten de Canadezen stand te houden, nadat ze eerder het dorp Sint-Juliaan hadden opgegeven. Ze zijn intussen afgelost door Britse troepen.
Generaal Sir Horace Smith-Dorrien is intussen ontslagen als Brits bevelhebber bij Ieper. Hij wordt vervangen door luitenant-generaal Herbert Plumer. Smith-Dorrien zou een algemene terugtrekking rond Ieper hebben voorgesteld.
Italië uit Triple Alliantie
De Italiaanse regeringsleider Antonio Salandra heeft in het parlement aangekondigd dat zijn land formeel het pact met Duitsland en Oostenrijk-Hongarije opzegt. Dat betekent het einde van de Triple Alliantie of Driebond.
Concreet betekent dit dat Italië zijn vroegere bondgenoten laat vallen en partij kiest voor de andere kant, de Triple Entente. Er zouden de voorbije weken daarover geheime akkoorden gesloten zijn.
Tot nu toe hield Italië zich neutraal en keek de kat uit de boom. Salandra, een conservatieve nationalist, noemde dat de politiek van het “heilig egoïsme”.
De Triple Alliantie bestond al een dertigtal jaar en was vooral tegen Frankrijk gericht, dat Italië als een concurrent beschouwde in de kolonisatie van Noord-Afrika. Door het uitbreken van de oorlog was het bondgenootschap in feite onbestaande geworden.
Italië wilde niet meedoen aan de oorlog, omdat de Driebond defensief bedoeld zou zijn. In werkelijkheid zou Italië zware voorwaarden hebben gesteld om de kant van zijn bondgenoten te kiezen. Oostenrijk-Hongarije had in ruil gebieden moeten afstaan met een overwegend Italiaans sprekende bevolking.
De keuze van Salandra is omstreden. In het parlement is nog altijd een meerderheid tegen de oorlog gekant, maar veel leidende kringen aan het hof en het leger zijn voor deelname aan de oorlog.
Op straat vinden er voortdurend betogingen en confrontaties plaats tussen vurige nationalisten en aanhangers van de linkse partijen, voor en tegen de oorlog.
