22 tot 28 april 1915: Duitsers gebruiken gifgas bij Ieper

De Duitsers voeren een nieuw zwaar offensief tegen de vooruitgeschoven geallieerde posities rond Ieper. Net zoals in november vorig jaar proberen ze daar het geallieerde front te doorbreken en door te trekken naar de Kanaalkust.Op 22 april werd de stad Ieper met zware artillerie bestookt. Toen die beschieting in de late namiddag ophield, lieten de Duitsers nabij Steenstrate grote hoeveelheden chloorgas ontsnappen.

De Franse troepen aldaar raakten in paniek en vluchtten het Ieperleekanaal over. Daarop kon de Duitse infanterie zonder tegenstand oprukken. Ze veroverden Langemark en vestigden een bruggenhoofd over het kanaal.

De Duitsers had veel verder kunnen doorstoten, maar gaven zich blijkbaar geen rekenschap van het succes van hun gasaanval. Daardoor konden Canadese bataljons de bres gedeeltelijk dichten. Het Duitse bruggenhoofd, dat een bedreiging vormde voor de Belgische stellingen in het noorden, is door de Fransen heroverd.

Twee dagen na deze eerste gasaanval zetten de Duitsers opnieuw chloorgas in bij Sint-Juliaan, iets zuidelijker. De Canadezen aldaar trokken zich terug en ook hier wisten de Duitsers het dorp zonder moeite te veroveren.

In de Turkse hoofdstad Constantinopel zijn 250 Armeense politieke leiders en intellectuelen opgepakt. Ze zouden naar een andere stad zijn gevoerd.

De Armeense patriarch van Constantinopel heeft meteen geprotesteerd tegen de aanhoudingen. De Turkse regering laat weten dat ze de Armeense politieke organisaties wil ontbinden en hun leiders isoleren.

De Turkse autoriteiten menen dat de christelijke Armeniërs onder invloed staan van de Russische vijand. De arrestaties vallen samen met steeds meer maatregelen tegen de Armeense bevolking van het Ottomaanse Rijk, vooral in het oosten van Klein-Azië.

Zo zijn alle 25.000 Armeense inwoners van de stad Zeitun weggevoerd. In de provincie Van, waar zopas een Armeense opstand plaatsvond, vindt een ware slachting plaats.

Het nieuws over de Armeense genocide drong maar langzaam door in West-Europa in 1915, vooral via Amerikaanse missionarissen in het Nabije Oosten en de Armeense gemeenschap in de Verenigde Staten. Deze foto's verscheen in de Franse pers in september 1915. Armeense vluchtelingen die probeerden op een bootje te ontsnappen, werden in de Middellandse Zee, voor de Syrische kust, gered door een Frans schip (L'Illustration, 9-10-1915) .

In de vroege ochtend van de 25e april is een grote geallieerde troepenmacht geland op het Turkse schiereiland Gallipoli, de noordelijke oever van de Dardanellen.

De landing is een nieuwe poging om deze belangrijke zeestraat in handen te krijgen. De voorbije twee maanden heeft een geallieerde vloot tevergeefs geprobeerd de Dardanellen te forceren.
 

Troepen van het Franse maar vooral het Britse leger nemen aan de landing deel. Onder die Britse troepenmacht zijn er ook Indiërs en voor de eerste keer manschappen uit Australië en Nieuw-Zeeland. Beide autonome gebieden van het Britse Rijk hebben op eigen kosten een vrijwilligerskorps gemobiliseerd en uitgerust. Er is zelfs een eenheid joodse vrijwilligers uit Palestina bij.

Na twee dagen vechten hebben de geallieerden een bruggenhoofd gevestigd aan Kaap Helles, op het uiterste punt van het schiereiland. Op andere plaatsen is de landing mislukt. De verliezen zijn enorm Van een Iers regiment heeft slechts één officier de landing overleefd.

De Turkse garnizoenen ter plaatse zijn in de minderheid en hebben tekort aan munitie, maar ze weren zich als leeuwen, ook al ten koste van zware verliezen. Dit is vooral de verdienste van de zeer vastberaden kolonel Mustafa Kemal.

In de Adriatische Zee is op 27 april de Franse kruiser "Léon Gambetta" getroffen door twee torpedo's afgevuurd door een Oostenrijkse duikboot. Maar een reddingsvlot kan van de Gambetta in het water gezet worden voor het schip zinkt. Van de 821 mannen aan boord zijn 684 omgekomen, geen enkele officier overleefde de rampt. Bij de slachtoffers is een Franse admiraal.

Op 28 april is de Franse havenstad Duinkerken opgeschrikt door enkele zware ontploffingen. De stad is al enkele keren vanuit de lucht gebombardeerd, maar nu was niet meteen duidelijk wat er gebeurde. Experten van het Franse leger zijn, met de hulp van speciale apparatuur, tot de conclusie gekomen dat de stad is getroffen door projectielen afgevuurd door een reuzekanon, dat in de buurt van Houthulst in bezet België moet staan, zo'n 40 km verder.