15 tot 21 april 1915: Franse piloot Roland Garros neergeschoten

Franse gevechtspiloot Roland Garros neergeschoten, Britten veroveren "Hill 60" bij Ieper, fietsen in bezet Belgiƫ verboden, ......

Op 18 april is de bekende Franse piloot Roland Garros met zijn vliegtuig moeten landen in het bezette deel van Belgiƫ, nabij Harelbeke. Hij werd krijgsgevangen gemaakt, en de Duitsers hebben zijn vliegtuig in handen gekregen.

Roland Garros is onder meer bekend omdat hij als eerste de Middellandse Zee heeft overgevlogen. De voorbije weken slaagde hij erin drie Duitse vliegtuigen neer te schieten met een geheel nieuw toestel: het eerste echte gevechtsvliegtuig.

Vlak voor de piloot is een machinegeweer gemonteerd, dat door de draaiende propeller kan schieten. Dit maakt het mogelijk vijandelijke doelen te beschieten door gewoon in hun richting te vliegen en op een knop te drukken.

De oversteek door Roland Garros van de Middellandse Zee was zeker in Frankrijk voorpaginanieuws (Le Matin, 24 september 1913). Beginfoto: een Duitse tweedekker wordt aangevallen door een Franse Farman-eendekker terwijl hij probeert een observatieballon neer te halen. De observator in het Duitse toestel schiet vanop zij, hij kan nog niet door de propeller heen schieten (Illustrirte Zeitung, Leipzig, 1915).

De Franse vliegenier werd na een aanval op een Duitse trein in Lendelede beschoten door de Duitse luchtafweer. Zijn brandstoftoevoer haperde en hij moest een noodlanding maken nabij de Muizelmolen in Hulste bij Harelbeke.

Garros probeerde nog zijn vliegtuig in brand te steken, om te beletten dat de uitvinding zou worden ontdekt, maar de Duitsers waren snel ter plaatse en de machine viel hen vrij intact in handen. Ze kunnen het revolutionaire systeem nu bestuderen en imiteren. Garros zelf had zich verstopt, maar werd verklikt en opgepakt.

Verovering van "Hill 60"

Er wordt al dagenlang zwaar gevochten rond een heuvel nabij Zillebeke, ten zuidwesten van Ieper.

De Britse genie had de heuvel, die sinds december in Duitse handen was, ondermijnd met vijf zware springladingen. In de vroege ochtend van 17 april ontploften die, waarna de Britten ā€œHill 60ā€ ā€“ zoals dit op de Britse kaarten wordt genoemd ā€“ met succes bestormden. Ze verloren daarbij slechts zeven man en namen twintig Duitsers gevangen.

De ontploffing van een ondergrondse mijn, zoals bij "Hill 60". Uit The Illustrated War News, 28 april 1915.

De volgende ochtend volgde een zware Duitse tegenaanval. Tegen de avond hadden de Duitsers de heuvel weer in handen, maar de Britten bleven de hele nacht door vechten tot ze de Duitsers verdreven hadden.

Tekening van het ondermijnen van een vijandelijke stelling. Alle oorlogsvoerende partijen waren daarmee begonnen in het vroeg voorjaar van 1915, die van "Hill 60" was de eerste die wat meer belangstelling kreeg (The Illustrated War News, 24 maart 1915).

Sindsdien blijven de Duitsers zware beschietingen op ā€œHill 60ā€ afwisselen met stormlopen van de infanterie. Door de vele bomkraters en granaattrechters is de 200 m lange heuvel een maanlandschap geworden.

"Hill 60" en het in 1923 opgerichte monument tere ere van de Queen Victoria Rifles

Fietsen in Belgiƫ verboden

In heel Belgiƫ is het vanaf 21 april verboden om zich nog met de fiets te verplaatsen. Dat heeft gouverneur-generaal von Bissing beslist, nadat de Duitse bezetter heeft vastgesteld dat er van fietsen misbruik wordt gemaakt om zich te begeven naar plaatsen waar burgers niet mogen komen zonder toelating.

Fietsen mogen alleen nog worden gebruikt voor verkeer tussen woonst en werk en mits het bezit van een bijzondere pasā€¦ waarvoor betaald moet worden.

Duitse feldgendarmes in het Waasland (Collectie Koninklijke Oudheidkundige Kring Land van Waas)

Duitse feldgendarmes in het Waasland (Collectie K.O.K. Land van Waas)

Armeniƫrs in opstand

In de stad Van, in het oosten van Klein-Aziƫ, zijn de Armeniƫrs in opstand gekomen tegen de Ottomaanse overheid.

De voorbije dagen zijn er tekenen van toenemende agressie tegen de Armeniƫrs in Turkije. Er is sprake van arrestaties, deportaties en moordpartijen. Armeense soldaten in het Turkse leger zouden zijn ontwapend en gedwongen zware arbeid te verrichten.

Armeense vrijwilligers in de loopgraven rond Van (Wiki COmmons).

Van ligt niet ver van de Perzische grens. De Russische legers naderen vanuit de Kaukasus. De Ottomaanse autoriteiten wantrouwen al lang de christelijke Armeniƫrs, die ze als bondgenoten van de Russen beschouwen.

Het aanmaken van kogels in een klein atelier in Van

Neutraal Nederland verontwaardigd

In neutraal Nederland wordt zeer verontwaardigd gereageerd op het torpederen van het vrachtschip Katwijk door de Duitse duikboot UB-10, zes mijl van het lichtschip Noordhinder. De Katwijk was met graan op de terugweg van de Verenigde Staten.

De Katwijk in Wereldkroniek, april 1915 (privƩ-collectie).

Het schip is zonder enige waarschuwing getorpedeerd en alleen door de koelbloedigheid van de kapitein kon de bemanning zich redden. De Nederlandse pers benadrukt dat er geen twijfel kon bestaan over de nationaliteit van het schip.

Het incident wakkert de anti-Duitse gevoelens bij onze Noorderburen aan.

De bevelhebber van de Duitse marine en groot bepleiter van de duikbootoorlog, Alfred von Tirpitz, als een klein stout kereltje, wordt berispt door moeder Nederland (De Amsterdammer, 25 april 1915).

Meest gelezen